O’zbekiston respublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar inistituti

 
Oʻzlashtirish uchun savollar? 
1.Meva-sabzavotlarning tabiiy kamayishi nimaga asoslangan? 
2.Tabiiy kamayishlar sonini qanday usullar yordamida qisqartirish mumkin? 
 
16- AMALIY
 
Mavzu:
 
Meva va sabzavotlarning saqlash rejimini nazorat qiluvchi asboblar 
 
 
 
 
 
 
 

---

115 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17- AMALIY
 
 
Mavzu:
 
Meva va sabzavot omborlari bilan tanishish 
 
Ishning  maqsadi.
  Talabalarga  doimiy  omborlar  meva  va  uzumlarni  saqlash  texnologiyasini 
oʻrgatish. 
Jihoz  va  materiallar:
  adabiyotlar,  kalkulyator,  qalam,  mevalarning  pishganlik 
darajasini aniqlovchi asbob, doimiy ombor sxemalari. 
Meva  va  sabzavotlar  turli  xil  usullarda  saqlanadi.  Yangi  meva-sabzavotlar,  shuningdek 
urugʻliklar  va  kartoshka  saqlaydigan  inshoot  yoki  binolar  meva-sabzavot  ombori  deb  yuritiladi.  Ular 
muvaqqat  va  doimiy  boʻladi.  Muvaqqat  omborlarga  uyum,  handaq,  oʻra  va  boshqalar  kiradi.  Doimiy 
omborlar bir qavatli toʻgʻri burchak shaklida va ustiga yoki yerdan chuqurroq (1,5—2 m) qilib, betondan 
yoki gishtdan quriladi. 

---

116 
 
Meva-sabzavot  omborlari  mahsulotni  saqlash  usullariga  qarab  quyidagi  guruhlarga 
boʻlinadi: 
1. Tabiiy usulda shamollatiladigan omborlar. 
2.Ventilyator yordamida tashqi havo bilan sovitiladigan 
omborlar. 
3.
 
Sun’iy usulda sovitiladigan sovutgichlar. 
4.
 
Atmosferasi boshqarilib turiladigan sovutgichlar. 
5.
 
Muzxona va muzli omborlar. 
Meva  va  sabzavotlarning  turli-tumanligi  va  ularni  turli  maqsadlarda  saqlash, 
mahsulot  yetishtiriladigan  regionning  tabiiy  sharoiti,  xoʻjalikning  moddiy  texnika 
imkoiiyatlarn mahsulot saqlashning turli xilda boʻlishini talab qiladi. Qolaversa xoʻjalik 
uchun qulay usulni tanlash uning iqtisodiy qudratiga bog’liq. 
Xoʻjalikda yetishtirilgan mahsulotni saqlash usulini tanlashda muayyan saqlash usuli 
va texnologik rejimi albatta sinab koʻrilishi lozim. Bunda mahsulotni saqlash muddati 
ham hisobga olinishi kerak. Sabzavot va meva omborlarini ma’lum texnologik rejimni 
boshqarib  turiladigan  va  mexanizatsiyani  kepg  joriy  etish  imkopiyati  yaratilgan  holda 
qurish  mahsulotning  sifatli  saqlanishini  va  nobudgarchiligini  kamaytirishni 
ta’mpnlaydi. 
Oʻzbekistopda  koʻpgina  mahsulotlar  dala  sharoitida  saqlaydi.  Keyingi  yillarda  esa 
xoʻjaliklar statsionar omborxonalar qurishga katta ahamiyat bermoqdalar.