O'zbekiston respublikasi prezidenti huzuridagi davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi

chiqishlari mutlaqo ko‘ngilsiz holatdir va mulkdor sinflarga nisbatan
zo‘ravonlik va tartibsizliklar keltirib chiqarishi mumkin»1.
S a y lo v la r d a g i sa b o q la r
1906 yil 27 aprelda Rossiya parlamentining birinchi majlisi
ochilishi butun Yevropaning diqqatini jalb etgan voqea bo‘ldi. Endi
deyarli 300 yil tanho hukmronlik qilgan Romanovlar sulolasining
davri tugab, yangi zamon boshlanmoqda edi. Birinchi ms davlat
to‘ntarishi podshohlik Rossiyasining mutlaq hokimiyatini zaiflash-
tirib, hokimiyattalab yangi siyosiy kuchlarga imkon yaratgan. Duma
ish boshlaganiga besh kun bo‘lganda podshoh farmoni Toshkentga
yuborildi. U «Ettisuv, Kaspiyorti, Sirdaryo, Samarqand va Farg‘ona
10 'z R MDA, 1-jamg‘arma, 4 -ro ‘yxat. 1053-ish, 43-varaq.
472
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

viloyatlarida Davlat Dumasiga saylovlar haqidagi holatni va unga
qo‘shimcha qonun-qoidalami qo‘llash haqida qoidalar» deb ataldi.
I 
Davlat Dumasi saylovida qatnashish uchun xuddi Sankt-
Peterburgda boiganidek, Toshkentda ham Duma fraksiyasining
«mehnatchilar guruhi» tuzildi. 1906 yil may oyida «Mehnatchilar
guruhi Byurosi» tashkil etilib, u o ‘z dasturini e ’lon qildi. Byuro kotibi
konstitusiyaviy - demokratlar (qisqacha kadet) firqasi a’zosi advokat
N.I.Zakamenniy edi.
RSDRPning Toshkent guruhi, eserlar va «Xalq taraqqiyoti
firqasi» saylovda o ‘z nomzodlari uchun kurash boshladilar. Saylov
1906 yil avgustda o ‘tkazilishi lozim edi, ammo markazda I Duma
tarqatib yuborilgach, bu tadbir 1907 yil fevralda - II Davlat Dumasiga
saylovlar bilan barobar boshlandi.
Saylovlar mustamlaka istibdodining ustunlari nurab bora-