O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

Karbonat kislotali o‟t o‟chirish asboblari havo kirmaganda ham yona oladigan moddalardan (paxta tolalari) boshqa har xil moddalarni o‘chirishda qo‘llanadi. Shu bilan birga 100 Vgacha kuchlanish ostida bo‘lgan elektr uskunalarni ham o‘chirishda ishlatish mumkin (51-rasm).
Suyultirilgan karbonat kislotasi po‘lat ballonga joylashtirilgan lo‘kidon hamda sifon naychasi bo‘ladi. Lo‘kidonning nipelli qismiga karnaysimon plasmassa quvur o‘rnatilgan. Lo‘kidonning yon tomonida o‘rnatilgan saqlovchi qopqoq balonni porlashdan saqlash uchun mo‘ljallangan. Ballon har yili kamida bir marta sinov bosimidan o‘tkaziladi.
Hozirgi paytda karbonat kislotali o‘t o‘chirish asboblarining OU-1VSE, OU-2VSE, OU-3VSE,OU- 4VSE, OU-5VSE va OU-8VSE markalari mavjud bo‘lib, ular og‘irligi va hajmi bilan farqlanadi. Saqlash harorati

5-rasm. Karbonat kislotali o‘t o‘chirish asbobi OU-4VSE.
1-ballon; 2-sifon naychasi; 3- dastak; 4-lukidon; 5-karnaysimon quvur
–40^odan +50^ogacha.
Ularni elektr uskunalari, yonuvchan suyuqliklar va gazlarni o‘chirisha keng qo‘llaniladi.

Muzey eksponatlari, arxivlar, kutubxonalar va radioelektron apparatlari kabi qimmatbaho va noyob boyliklarni o‘chirishda undan foydalanmagan ma‘qul.

6-rasm. Havo ko‘pikli o‘t o‘chirish OVP asboblari. 1-OVP-4; 2- OVP-50; 3-OVP-100.
Bu asbobni ishga tushirish uchun 53-rasm dastak 2 ni qattiq bosiladi, shunda karbonat kislota solingan ballonchaning membranasi teshiladi. Undan chiqayotgan karbonat kislota asbob qobig‘i ichida bosim xosil qiladi, natijada ko‘pik xosil qiluvchi modda sifon orqali karnaysimon og‘izga chiqib, havo bilan aralashib, ko‘pik hosil qiladi.
Xladonli va aerozolli o‟t o‟chirish asboblariga karbonat kislotali – brometilli o‘t o‘chirish asboblari kiradi. Ularning zaryadi sifatida galloidlangan uglevodorodli birikmalar xizmat qiladi (bromli etilen, bromli etil, tetroftordiyurometan va boshqalar).