O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi yo‘l harakati qoidalari va harakat xavfsizligi asoslari fanidan Amaliy mashg’ulotlarni bajarish uchun uslubiy ko’rsatma

Avtomobilni tortish dinamikasi

Tortish kuchi. Avtomo­bilning tekis harakatida yarim o‘qlardagi burovchi momentni yetakchi g‘ildiraklar radiusiga nisbati tortish kuchi deyiladi. Rt= Mt / r Avtomobilning tortish kuchini har xil uzatmalarda uning tezligiga bog‘liqlik grafigi, tortish harakteristi-kasi deyiladi (1-rasm). Avtomobilning harakat tenglamasi unga ta’sir etayotgan barcha kuchlarni bog‘likligini ifodalaydi. Balandlikka chikayotgan avtomobilga tezlanish vaqtida ta’sir etayotgan kuchlarni ko‘rib chiqamiz.

Balandlikka chiqayottan avtomobilga tezlanish vaktida ta’sir etayotgan kuchlar.

Avtomobilning og‘irlik markaziga og‘irlik kuchi G = mg, tezlanishga qarama-

qarshi hamda ilgarilama harakatlanuvchi, massalar inertsiya kuchi R_ita’sir etadi.