O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Ovqat moddasining m e’dadan o ‘n ikki barmoq ichakka y o ‘nalishi.
M e’dada ovqat mexanik va kimyoviy parchalanib, bo'tqa holiga kelgani-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

dan so‘ng m e’daning chiqish qismidagi aylanma muskul bo‘shashib, sfmkter 
ochilgandagina bo'tqa bo'lak-bo'lak bo'lib, o 'n ikki barmoq ichakka o'tadi. 
Sfinkteming ochilib-yopilish jarayoni m e’da, o 'n ikki barmoq ichak nervlari 
va kimyoviy, mexanik ta’sirotlar orqali boshqariladi. Bu ta’sirotlar orasida 
xlorid kislota alohida o'rin tutadi. M e’dadagi xlorid kislotali bo'tqaning 
navbatdagi qismi o 'n ikki barmoq ichakka o'tishi bilan m e’da sfinkteri 
darhol berkiladi. Ovqat bo'tqasi m e’dadan o 'n ikki barm oq ichakka 
tushgach, unga quyiladigan o 't va m e’da osti bezi shiralarining ta’siri 
bilan nordon sharoitdan yana ishqoriy sharoitga o'tadi. O 'n ikki barmoq 
ichakka tushgan ovqat bo'tqasi ishqoriy sharoitga o'tgandagina sfmkter 
ochilib, ovqatning navbatdagi bo'lagi o'tadi, aks holda sfmkter ochilmay- 
di, ovqat m e’dada turib qoladi.
IN G IC H K A IC H A K
Ingichka ichak
m e’daning chiqish qismidan boshlanib, uzunligi 5
— 6 
m. Bu ichak uch qismdan iborat:
1. O 'n ikki barmoq ichak — ingichka ichakning boshlang'ich qismi; 
uzunligi 25— 30 sm.
2. Och ichak — o 'n ikki barmoq ichakning davomi; ingichka ichakning 
2/5 qismini tashkil qiladi.
3. Yonbosh ichak — ingichka ichakning 3/5 qismini tashkil qiladi.
O'n ikki barmoq ichak
(105-rasm) qorin devorining orqa qismida, I—
III bel umurtqalarining ro'parasida taqa shaklida joylashgan. U m e’da­
ning chiqish joyi- 
dan boshlanib, in­
g ic h k a ic h a k k a
q o 's h ilib ketadi.
U ning h alq asig a 
m e’da osti bezi- 
ning bosh qism i 
kirib turadi. O 'n
ikki barmoq ichak 
to 'rt qismga b o 'li­
nadi:
1. 
Ustki ko'nda­
lang qismi me’da­
ning pilorik qismi­
dan boshlanib, I bel 
um urtqasi r o 'p a ­
rasida (o'ng tomon­
da) ikkinchi qismi­
ga o'tadi.