O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti

3.Mehmonxona xizmatlarini sertifikatsiyalash jarayonlari 
Sertifikatlashtirish.  «Sertifikatlashtirish»  so‗zi  lotinchadan  tarjimada  «to‗g‗ri 
bajarilgan»  degan  ma‘noni  anglatadi.  Xizmat  «to‗g‗ri  ko‗rsatilganligi»ga  ishonch  hosil 
qilish uchun u qaysi talablarga javob berishi lozimligini va bu muvofiqlikning ishonchli 
dalillarini  qanday  olish  mumkinligini  bilish  kerak.  Muvofiqlikni  sertifikatlashtirish 
bunday dalillarni olishning umumiy e‘tirof etilgan usulidir.  
Xizmatlarni sertifikatlashtirishda qo„llanishi mumkin bo„lgan  sxemalar 
Sx
ema
 raq
ami
 
Ij
ro
 mah
o
rat
in
i 
b
ah
o
las
h
 
X
izmat
 k
o‗rs
at
is
h 
jaray
o
n
in
i 
b
ah
o
las
h
 
K
o
rx
o
n
an
i 
at
tes
tat
si
y
a
 qilish
 
Si
fat
 t
izi
ml
ari
n
i 
sert
ifi
k
at
-l
as
h
ti
ri
sh
 
X
izmat
 n
at
ij
al
ari
n
i 
tan
lab
 t
ek
sh
iri
sh
 
 
 
 
Inspeksiya nazorati 
1 
X 
 
 
 
X 
Xizmat natijasini tekshirish 
2 
X 
 
 
 
 
Xizmat natijalarini sotsiologik 
baholash 
3 
 
X 
 
 
X 
Jarayonning barqarorligini nazorat 
qilish 
4 
 
X 
 
 
 
Xizmat natijasini tekshirish 
5 
 
 
X 
 
 
Shuning o‗zi 
6 
 
 
 
X 
 
Faoliyatning barqarorligini nazorat 
qilish 
Amaldagi  tasnif  bo‗yicha  muayyan  toifa  talablariga  korxonalarning  muvofiqligini 
sertifikatlashtirish  mehmondo‗stlik  sanoatida  ixtiyoriy  sertifikatlashtirishning  eng  ko‗p 
tarqalgan misolidir.  
Jahon turistik mehmonxonai 1989 yilda ishlab chiqqan  va mintaqaviy komissiyalar 
tomonidan  ma‘qullangan  «Tasniflash  standartlariga  asosan  mehmonxonalarni  tasniflash 

---

 

118 
mezonlarini  halqaro  miqyosda  uyg‗unlashtirish»  loyihasi  mehmonxonalarni  ixtiyoriy 
sertifikatlashtirishning rivojlanishida muhim bosqich bo‗ldi.   
Ixtiyoriy 
sertifikatlashtirish 
belgilangan 
tartibda 
akkreditatsiya 
qilingan 
sertifikatlashtirish  organlari  tomonidan  shartnoma  narxlarida  va  xavfsizlik  majburiy 
sertifikati olinganidan keyingina amalga oshiriladi.  
Xizmatlarni sertifikatlashtirish tartibi quyidagilarni o‗z ichiga oladi: 
1) sertifikatlashtirishga ariza berish;  
2)  ariza  yuzasidan  qaror  qabul  qilish,  shu  jumladan  sertifikatlashtirish  sxemasini 
tanlash; 
3) tekshirish o‗tkazish uslubikasini ishlab chiqish; 
4) sertifikatsion tekshirish o‗tkazish; 
5)  muvofiqlik  sertifikati  hamda  muvofiqlik  belgisini  qo‗llashga  litsenziya  berish, 
muvofiqlik ustidan inspeksiya nazoratini amalga oshirishga shartnoma tuzish; 
6)  sertifikatlashtirilgan  xizmat  normativ  hujjatlarning  talablariga  muvofiqligi 
ustidan inspeksiya nazoratini amalga oshirish. 
Inspeksiya  nazorati  sertifikatni  bergan  organ  tomonidan  sertifikatning  amal  qilish 
muddati  mobaynida,  lekin  yilda  kamida  bir  marta,  davriy  va  rejadan  tashqari 
tekshirishlar shaklida amalga oshiriladi. Inspeksiya nazorati natijalari dalolatnoma bilan 
rasmiylashtiriladi.  Dalolatnomada  nazorat  natijalariga  baho  beriladi  va  berilgan 
sertifikatni  amalda  qoldirish  imkoniyati  haqida  xulosa  chiqariladi.  Dalolatnoma 
sertifikatlashtirish  organida  saqlanadi,  uning  nushalari  esa  xizmatlar  ko‗rsatuvchi 
korxonaga va inspeksiya nazoratida qatnashgan mehmonxonalarga yuboriladi.  
Belgilangan  qoidalarni  buzish  holatlari  aniqlangan  taqdirda  sertifikatning  amal 
qilishi to‗xtatilishi yoki tugatilishi mumkin.