O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti

Qumli to‘ldiriladigan qoziqlar –
bo‘sh gruntlarni zichlashning eng arzon 
usulidir. Boshmoqli po‘lat qurshab turuvchi quvur gruntga vibrotushirgich 
yordamida kiritiladi (6.22 rasm). Loyihadagi belgiga yetkandan so‘ng u qisman 
qum bilan to‘ldiriladi, qurshab turuvchi quvurni kutarib olishda u qum massasi 

---

250 
hisobiga boshmoqdan ajraladi va vibrotushirgich yordamida sirtga olib chiqiladi, 
bunda grunt vibrotitrashlar ta’sirida zichlashadi. Quduqka suv quyish bilan 
qo‘shimcha va samarali zichlashga erishish mumkin. Diametri 32…50 sm bo‘lgan 
quvurlar qo‘llaniladi; quvurni tortib olishda unda doim balandligi 1,0…1,25 m 
bo‘lgan qum katlami bo‘lishi kerak. Bu usul chuqurligi 7 m gacha bo‘lgan 
quduqlar uchun qo‘llanilishi mumkin. 
 
6.25 rasm. Qumli (gruntli) to‘ldiriladigan qoziqlarni qurish sxemasi: 
a – qurshab turuvchi quvurni tushirish; b – quvurni chiqarib olish; v – ochiluvchi uchlik; 
1 – vibrotushirgich; 2 – qurshab turuvchi quvur; 3 – sharnir; 4 – uchlik tavaqasi; 5 – xalqa. 
Gruntbetonli qoziqlar
.
Gruntbetonli qoziqlar keng qo‘llanilmoqda, ular 
uchida aralashtiruvchi maxsus kesuvchi burg‘isi va bir vaqtda aralashmani 
aralashtiruvchi kuraklari bo‘lgan ichi bo‘sh burg‘ilash shtangasi bo‘lgan burg‘ilash 
qurilmalari yordamida quriladi. Bo‘sh qumli gruntlarda kerakli belgigacha quduq 
burg‘ulab qazilgandan so‘ng ichi bo‘sh shtangaga bosim ostida qorishma 
aralashtiruvchi qurilmadan suvtsementli suspenziya (qorishma) uzatiladi. 
Burg‘ilash shtangasi sekin teskari aylanishida yuqoriga ko‘tarila boshlaydi, grunt 
tsement qorishmasiga to‘yinadi va burg‘i bilan qo‘shimcha ravishda zichlanadi. 
Natijada gruntni kovlab olmasdan joyida tayyorlangan tsement - qumli qoziq hosil 
bo‘ladi. 

---

251