8-Mavzu: Qum tiqinlarni va uni bartaraf qilish

8-Mavzu: Qum tiqinlarni va uni bartaraf qilish

• Qum tiqinlarni va uni bartaraf qilish
• Quduqni yuvish

Yumshoq kuchsiz sementlanmagan tog’ jinslarini ishlatish davrida quduq tubi zonasida parchalanish sodir bo’ladi. Bunday holatda qatlamdan suyuqlik va gaz harakatlanganda, o’zi orqali qum aralashmalarini quduqning tubiga olib chiqadi. Agar suyuqlikning tezligi qumni ko’tarishga yetarli bo’lmasa, qum quduq tubida to’planadi va qum tiqinini hosil qiladi.

• Yumshoq kuchsiz sementlanmagan tog’ jinslarini ishlatish davrida quduq tubi zonasida parchalanish sodir bo’ladi. Bunday holatda qatlamdan suyuqlik va gaz harakatlanganda, o’zi orqali qum aralashmalarini quduqning tubiga olib chiqadi. Agar suyuqlikning tezligi qumni ko’tarishga yetarli bo’lmasa, qum quduq tubida to’planadi va qum tiqinini hosil qiladi.
• Ba’zida qum tiqinlari un va yuz metr balandlikni hosil qiladi.
• Qumli tiqinlarni bartaraf qilishda quduqni tarnov yordamida tozalash, havo purkash va suyuqlik bilan yuvish orqali amalga oshiriladi.
• Quduqni qumli tiqinlardan tarnov yordamida tozalash tiqinning qalinligi uncha katta bo’lmaganda uncha chuqur bo’lmagan quduqlarda, toza neft quduqlarida, past qatlam bosimli uyumlarni ishlatishda qo’llaniladi.

Tarnov quduqqa tortal arqonda tushiriladi. Qaysiqi tiqinga 10-15 metr qolganda, traktorist chig’iriq tormozini bo’shatadi va tarnov o’zining og’irlik kuchi ta’sirida qumli tiqinga o’tiladi. Bunda klapan ochiladi va ma’lum hajmdagi qum va suyuqliklar tarnovga kiradi.

• Tarnov quduqqa tortal arqonda tushiriladi. Qaysiqi tiqinga 10-15 metr qolganda, traktorist chig’iriq tormozini bo’shatadi va tarnov o’zining og’irlik kuchi ta’sirida qumli tiqinga o’tiladi. Bunda klapan ochiladi va ma’lum hajmdagi qum va suyuqliklar tarnovga kiradi.
• Qatlamdan quduqqa qumning oqib kirishi quyidagi murakkabliklarni keltirib chiqaradi.
• quduqning debitini kamaytiradi;
• mahsuldor qatlamda kovaklarni shakllanishi, o’z navbatida quduq shipini og’anab tushishi va filtrni ezilishi; yuqoridan qatlam suvlarining kirib kelishi natijasida quduqni to’liq ishdan chiqarishi mumkin;
• mahsuldor qatlam shipini og’nab tushishi natijasida qatlamto’liq blokirovka qilinishi mumkin;
• chuqurlik nasoslari va quduq ichi jihozlarini to’liq ishdan chiqarishi mumkin.