O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent davlat texnika universiteti “Geologiya qidiruv” fаkultеti “Nеft va gazni qayta ishlash ob’ektlari” kаfеdrаsi «korroziyadan himoya qilish»

16.5-расм. Лок-бўёқ плёнкаси тузилишининг схемаси. 1–плёнка ҳосил қилувчи модда; 2–тўлдирувчи; 3–пигмент; 4–металл.

Сиккативлар ёки катализаторлар – ёғли органик кислоталарнинг магнийли ва кобалтли тузларидан иборатдир. Мойли плёнка қуришини тезлаштириш мақсадида улар композиция таркибига киритилади.
Лок-бўёқ материалларининг коррозияга қарши юқори ҳимояси қопламаларни ҳосил қилиш технологиясига қанчалик амал қилишга жуда боғлиқдир. Қопламаларнинг хизмат қилиш муддатига қуйидаги омиллар таъсир қилади:
• сиртни қоплашга тайёрлаш даражаси;
• лок-бўёқ қопламасини суркаш ва қуритиш методлари;
• қопланган композициянинг қалинлиги;
Лок-бўёқ қопламасининг тури унинг ишлатилиш шароитидан келиб чиққан ҳолда танланади. Кислоталар, ишқорлар ва агрессив газ муҳитлари таъсиридан қурилма ва жиҳозларни ҳимоялаш учун фенолоформалдегид, полихлорвинил, эпоксид ва фторорганик полимерлар асосидаги лок-бўёқ қопламалари ётқизилади.
Қопламалар ҳимоя хусусиятларини яхшилашнинг истиқболли йўллари-дан бири серияли лок-бўёқ материалларининг йўналтирилган модификацияси ҳисобланади. Модификаторлар сифатида саноат миқёсида чиқариладиган турли хилдаги сирт-фаол моддалардан фойдаланилади. Бундай қопламаларнинг ҳимоявий хоссалари сиртда металлни пассивлаштирувчи комплексларнинг ҳосил бўлиши билан изоҳланади.
Лок-бўёқ композицияларига коррозияга қарши ингибиторларни қўшиш орқали ҳам анодли коррозия жараёнлари кечишини секинлаштириш мумкин. Уларга хроматлар, металл фосфатлари, азотсақловчи ва силаксан бирикмалари киради. Бундай бирикмаларнинг таъсир эффекти ингибиторларнинг ташқи муҳит таркибидаги диффузияланувчи сувда эришига ва кейинчалик ингибитор ионлари ва молекулаларининг актив металл марказларида адсорбцияланишига асосланган.
25-маъруза.
Металларни коррозиядан ҳимоя қилишнинг электрокимёвий усуллари.
17.1. Электрокимёвий ҳимоя механизми.
17.2. Катодли ҳимоя.