O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

8-MAVZU. MOLIYA VA KORPORATIV STRATEGIYA 
REJA: 
1.
 
Korporatsiyalarning mazuni va mohiyati 
2.
 
Transmilliy korporatsiyalar korporativ strategiyasi 
1.«Korporatsiya»- Korporatsiyalarning mazuni va mohiyati 
 (Ingilizcha 
– Corporation – Tuzilma yoki birlashma) – Yurudik shaxs 
bo`lib, umumiy maqsadlarga erishish, birgalikdagi faoliyatni amalga oshirish 
uchun birlashgan va huquqiy mustaqil shaxslar yigìndisidir. 
Barcha turdagi bizneslar ham Korporatsiya shaklida emas.

Kichik bineslar esa yagona shaxs tomonidan egalik qilishi va boshqarilishi 
mumkin.
Korporatsiya – bir necha shaxlar egalik qilishi uchun birlashib, 
sherikchilik
asosida boshqariladigan jamiyatdir 
Korxonalarnig muvoffaqiyatli va barqaro faoliyat yuritishi ko`p jihatdan, 
uning tashkiliy tuzilmasiga bog`liq bo’ladi. Dunyoning ko`plab mamlakatlarida 

---

116 
eng keng tarqalgan mulkchilik shakli KORPORATIV ko`rinishda bo`lib, deyarli 
bo`lib o`rta va katta bizneslar Korporatsiya shaklida tashkil etilgan.
Masalan,
“GM”(AQSH), 
“British 
Petriolum”(Buyuk 
Britaniya),“Nestle”(Shvaetsariya),“Toyota”(Yaponiya),“Keys”(AQSH),“Volswage
n”(Germaniya),“Sony”(Yaponiya),“Microsoft”(AQSH) va boshqalar. Har bir 
holatda ham Korporatsiyalar biznesda o`z ulushiga ega bo`lgan aksiyonerlar 
tomonidan egalik qilinadi. 
Moliyaviy menejer – 
Yirik miqdordagi investitsiya loyihalarni ishlab chiqish 
(kapital byudjet tuzish) va uni moliyalshtirish to`g`risidagi qarorlar qabul qilishga 
ma’sul bo`lgan shaxsdir.
Yirik Korporatsiyalarda - ga`znachi va nazoratchi faoliyati ustidan 
boshqaruvni tashkil etish uchun 
Bosh menejer 
(Chief Financial officer-CFO) 
tomonidan amalga oshiradi.
Moliyaviy direktor-
 Bosh menejer faoliyati nuqtayi-nazardan sinonimdir 
