O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti

Prof. A.K.Borovkov tasnifi. U to‘plagan materiallari asosida o‘zbek shevalari klassifikatsiyasiga qaratadi:

• 
  O (כ)-lovchi shevalar.
  
• 
  A-lovchi shevalar.
  

O(כ)-lovchi gruppaga shahar shevalari va ular atrofidagi tumanlardagi shevalarini kiritadi.
A-lovchi gruppa shevalarga esa singarmonizmni saqlagan shevalarni kiritib, uni ikkiga ajratadi:

1. 
   y-lovchi shevalar.
   
2. 
   dj-lovchi shevalar.
   

Y-lovchi gruppaga Janubiy Qozog‘istondagi o‘zbek shevalari va J.Xorazm shevalari kiradi, dj-lovchi gruppaga esa Shimoliy Xorazm, Surxondaryo, Samarqand oblastidagi qishloq shevalari kiritildi.
Keyinchalik prof. A.K.Borovkov o‘zbek shevalari tasnifining boshqa variantini taqdim etdi. O‘zbek dialekt va shevalari orasidagi tarixiy-lingvistik xususiyatlarini hisobga olib to‘rtta dialektga bo‘ladi:
1. O‘rta o‘zbek dialekti.
2. Shayboniy-o‘zbek yoki dj-lovchi dialekt.
3. Janubiy-Xorazm dialekti.
4. Alohida gruppa shevalari.
1. O‘rta o‘zbek dialekti ikki gruppaga ajratilgan:
a) O‘rta O‘zbekiston shevasi (Toshkent, Samarqand, Buxoro va Farg‘ona).
6 yoki 7 unli fonema bor, so‘zning 1,-2- bo‘g‘indan o fonemasi bor.
b) Shimoliy o‘zbek shevasi (Chimkent, Sayram, Jambul, Marki, Janubiy Qozig‘iston)
2. Shayboniy o‘zbek yoki j-lovchi dialekti. Bu dialektga Samarqand, Qashqadaryo, Buxoro, Surxondaryo, Ohangaron vodiysi, Farg‘ona. Unlilar 8 ta, o‘zlashayotgan כ fonemasi bilan 9 tadir.
djol < yol (yo‘l)
djכmכn כmכn (yomon)
3. Janubiy Xorazm dialekti (Xonqa, Hazorasp, Shovot, Yangiariq, G‘azovot, Sho‘raxon). Unlilar 9 ta. Hozirgi zamon davom fe’li: -yətor. Gəly ətor.
Kelasi zamon fe’li: -djəq, -djək qo‘shimchalari bilan yasaladi.
4. Alohida gruppa shevalar (kelib chiqishi turlicha bo‘lgan ayrim shevalari). Ular ikkiga bo‘linadi:
1. Qorabuloq, Iqon, Mankent shevalari.
2. "Umlautli" shevalar (Namangan viloyatida uchraydi).Bunday shevalarda lablanish hodisasi aniq sezilib turadi:ul’m, bכrutt’, kelutt’.