Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа’lim vаzirligi sаmаrqаnd iqtisodiyot vа servis instituti «turizm» kаfedrаsi

EKOLOGIK TURIZMINI TASHKIL ETISHDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN FOYDALANISHNING O'ZIGA XOS AHAMIYATI
Turizmning rivojlanishiga xizmatlar iste'molchilarining motivatsiyasi va qiziqishlari katta ta'sir ko'rsatadi. Ular sayyohlar sayohatlari davomida tashrif buyurishni istagan joylarni yanada puxtaroq tanlash, turizm xizmatlarining turli jihatlari va ularning sifatiga, shuningdek, atrof-muhit muammolari, an'anaviy madaniyatlar va mahalliy aholi hayotiga ko'proq e'tibor berish bilan ajralib turadi. ular tashrif buyuradigan joylar. Bu bozor segmentatsiyasining kengayishiga, turizmning yangi shakllarining rivojlanishiga, ayniqsa tabiat, qishloq joylari va madaniy meros bilan tanishish bilan bog'liq va an'anaviy turistik sayohat dasturlariga yangi elementlarning kiritilishiga olib keladi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida sayyohlik tashkilotlari yangi mahsulot va xizmatlarni ishlab chiqish zarurati va ular bilan bog‘liq imtiyozlarni hamma biladi. Yangi turistik mahsulotdan kelajakdagi foydasini aniqlash innovatsion menejmentning asosiy vazifasidir.
Innovatsiyani Tovar sifatida ko’radigan bo’lsak, marketing natijasida ishlab chiqarishga kiritilgan, avvalgi tovar sifati jihatidan farq qiluvchi tovar. Har qanday sohadagi, jumladan turizmdagi innovatsiyalar sifat jihatidan farq qiladi. Turizmdagi innovatsion o'zgarishlar samarali o'sishni yaratadi. Bu o'zgarishlar muvozanatni buzadi, lekin tizimni yanada rivojlantirish, yangi sifatga o'tish uchun asos yaratadi. Binobarin, aynan innovatsiyalarni hayotga professional tarzda kiritish muayyan sohani rivojlantirishdir. Zamonaviy jamiyatni rivojlantirish mutaxassislarining ta'kidlashicha, bugungi kunda har qanday biznesga keladigan muammolarning hech biri innovatsiyalardan muhimroq va murakkabroq emas.
Turistik innovatsiyalar tabiiy ravishda butun sanoatning holatiga ta'sir qiladi. Ular sanoatning quyidagi asosiy xususiyatlarini o'zgartiradilar:
• ishlab chiqarish va sotish hajmi (bu holda yangi sayohat brendlari);
• innovatsion firmaning operatsion xarajatlari;
• bozorga yangi turistik mahsulotni loyihalash va joriy etishda ishtirok etuvchi mutaxassislar soni;
• iste'molchilar uchun innovatsiyalarni ishlab chiqish va joriy etish muddati.
Innovatsiyalarni kompleks rivojlantirish tendentsiyalari va qonuniyatlarini o'rganish, ijobiy natijalarni rejalashtirish va ularni boshqarish turizm sohasidagi murakkab uslubiy muammo bo'lib, birinchi navbatda innovatsiyalarni tasniflash bilan bog'liq.
Turizm sohasidagi innovatsiyalar sifat jihatdan yangilikka ega bo‘lgan va mintaqada sohaning barqaror faoliyat yuritishi va rivojlanishini ta’minlovchi ijobiy siljishlarga olib keladigan tizimli hodisalar sifatida qaralishi kerak. Demak, boshida katta foyda keltirmaydigan sayyohlik loyihalarini yaratish va amalga oshirish g‘oyasi turizm rivojiga turtki berishi va shu orqali qo‘shimcha ish o‘rinlari yaratilishi va aholi daromadlarining oshishiga xizmat qilishi mumkin.
Turizmda innovatsiyalarning asosiy tamoyillariga quyidagilar kiradi:

•