O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va geografiya fakultet

Kobaltli tezlatgichlar 
NL-49P Oktoat kobalt, 1%
NL-51P Oktoat kobalt, 6%
Aminli tezlatgichlar 
NL-63-10P Dimetilanilin, 10% 
Tezlatgichlar aralashmasi 
NL-23 kobaltli va aminli tezlatgich [47]. 
7-rasmda turli konsentrasiyadagi peroksid va tezlatgich ishtirokida 
poliefirmaleinatning “sovuq” polimerlanish egi chiziqlari keltirilgan. 
Ingibitorlar 
To’yinmagan poliefirlarni monomerlar bilan birgalikda uzoq saqlab 
bo’lmaydi. Chunki ular xatto xona haroratida ham sekingina polimerlanadi. O’z-
o’zidan sopolimerlanishni to’xtatish uchun turli usullardan foydalanish mumkin. 
Ularning eng asosiysi, kompozitsiya tarkibiga ingibitorlar kiritishdir.
Ma’lumki, ingibitorlarni ikki guruhga bo’lish mumkin: 
1)
Sekinlatuvchilar 
2)
Stabilizatorlar 
Odatda sekinlatuvchilarning aktivligi yoki ingibitatsion davri uning 
konsentratsiasiga bog’liq bo’ladi. Stabilizatorlar esa past haroratda qotishni 
to’xtatadi, yuqori haroratda esa qotishga to’sqinlik qilmaydi. Sekinlatuvchilarning 
roli shundaki, peroksidlarni yoki ularning monomerlari bilan hosil qilgan 
birikmalarini qaytarish yoki sekinlatuvchini havo kislarodi bilan oksidlanishi va 

---

33 
natijada erkin radikallarni yutadigan holatga kelishi bilan tushintiriladi.. natijada 
zanjir uziladi.
Tret-butil 
peroksidni eng ko’p tarqagan gidroxinon ishtirokida 
parchalanishini quyidagi reaksiya bilan ifodalash mumkin: 
1.
 
C
4
H
9
OOH+HO
_
C
6
H
4
OH→C
4
H
9
OH+ H
2
O + O=C
6
H
4