O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Xavfsizlikni taʼminlash proksilari. 
Proksi-serverlar xavfsizlik siyosatini 
amalga oshirish uchun sozlanishi mumkin. Bunday xavfsizlikni taʼminlash 
proksilari autentifikatsiya va avtorizatsiya so‘rovlarini bajarishi (yoki ushbu 
amallarni bajarishda vositachi sifatida ishlashi) mumkin. Bunday hollarda, 
mijozning autentifikatsiyasi va maʼlum resursga murojaat qilish uchun avtorizatsiya 
proksi-server tomonidan nazorat qilinadi.
Teskari proksilar. 
Hozirgacha qaralgan proksi-server turlari asosan lokal 
tarmoq foydalanuvchilariga tashqi tarmoq (Internet) resurslariga murojaat qilishni 
taʼminlaydi. Teskari proksilar esa tashqi tarmoq foydalanuvchilariga lokal tarmoq 
resurslariga murojaat qilishni taʼminlaydi. Masalan lokal tarmoqda veb-server 
joylashgan bo‘lishi mumkin, ushbu serverlarga tashqi foydalanuvchilarning 
murojaat qilishini taʼminlash uchun proksi serverlardan foydalangan maʼqul. Bu 
holda odatda teskari proksi-server tashqi 80, 443 portlarini tinglab turadi, ushbu 
portlarga so‘rov kelsa, ushbu so‘rovni lokal tarmoqdagi veb-server(lar)ga 
yo‘naltiradi. Xuddi shunday boshqa tarmoq xizmatlari uchun ham. 
Teskari proksilar ham keshlash vazifasini bajarishi mumkin. 
17.3.
 
Qo‘llaniladigan protokollar bo‘yicha proksi-server turlari 
Qo‘llaniladigan protokollar bo‘yicha proksi-server quyidagi turlarga 
bo‘linadi:

FTP proksi-server
. FTP proksi-serverlari maʼlumotlarni FTP-serverlarga 
yuklash uchun ishlatiladi; 

CGI proksi-serverlari
(anonimlashtiruvchilar) har qanday veb-saytni 
to‘g‘ridan -to‘g‘ri brauzerda ochishga yordam beradi. Qo‘shimcha sozlash talab 
qilinmaydi. Ko‘pincha, bunday proksi-serverlar veb-sayt ko‘rinishida tayyorlanadi, 
unda sayt manzilini kiritish mumkin; 

---

186 
