O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov


Gess qonuni: har qanday reaksiya uchun ∆H ni topish



Download 12,75 Mb.
bet39/224
Sana03.07.2022
Hajmi12,75 Mb.
#736982
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   224
Bog'liq
Kimyo I UMK majmua

6.5. Gess qonuni: har qanday reaksiya uchun ∆H ni topish
Qator hollarda reaksiyani o‘tkazish qiyin yoki umuman o‘tkazib ekstremal sharoitlarda borishi mumkin. Reaksiyani laboratoriyada amalga oshirish mumkin bo‘lsa ham uning issiqlik effektini hisoblash mumkin.
Gess qonuni bo‘yicha jarayonning umumiy issiqlik effekti uni alohida bosqchlari effektlarining summasiga teng:
∆H um = ∆H1 + ∆H2 +...+ ∆Hn(6.8)
Ushbu qonun har qanday jarayon uchun ∆H moddalarning faqat boshlang‘ich va oxirgi holatlariga bog‘liq bo‘lib, jarayonning borayotgan yo‘liga bog‘liq emasligidan kelib chiqadi. Alohida bosqichlarning termokimyoviy tenglamalarini qo‘shish, ayirish yoki o‘girish mumkin (oxirgi holda bosqichlar ∆H larining ishorasi o‘zgaradi). Gess qonunini oltingugurtni olingugurt uch oksidigacha oksidlash jarayoniga qo‘llash mumkin. Oltingugurtni kislorodning ortiqcha miqdori ishtirokida yondirganiizda SO2 hosil bo‘ladi:
S (q) + O2 (g) = SO2 (g) ∆N = -296,8 kJ (1)
Keyinchalik katalizator ishtirokida va temperaturani o‘zgartirib, SO2
ni SO3 gacha oksidlanadi:
SO2 (g) + ½ O2 (g) = SO3 (g) ∆H = -99,2 kJ (2)
Amalda deyarli bormaydgan quyidagi reaksiyaning issiqlik effektini qanday hisoblash masalasi paydo bo‘ladi:
S (q) + 1,5 O2 (g) = SO3 (g) (3)
Gess qonuni bo‘yicha (1) va (2) tenglamalarnii qo‘shamiz va tenglamaning ikki tarafida bor bo‘lgan moddalarning formulalarini qisqartiramiz:
S (q) + 1,5 O2 (g) → SO3 (g) ∆H = -396,0 kJ
6.8 (1) muammo. Benzin yonganda atrof muxitni ifloslantiruvchi ikkita modda hosil bo‘ladi: CO va NO Ularni
CO (g) + NO (g) = CO2(g) + 0,5N2 (g)
reaksiya bo‘yicha zarari kamroq bo‘lgan moddalarga aylantirish mumkin. Quyida keltirilgan ma’lumotlarga asoslanib ushbu reaksiyaning issiqlik effektini aniqlang:
1) CO (g) + 0,5 O2 (g) + CO2 (g) ∆H1 = -283,0 kJ
2) N 2 + O2 = 2NO(g) ∆H2 = 180,6 kJ
Echish: (2) tenglamani teskari yozamiz va 0,5 ga ko‘paytiramiz, bunda issiqlik effektining qiymati va ishorasi ham o‘zgaradi
NO (g) = 0,5 N2 (g) + O2 (g) ∆H2 = -90,3 kJ
Hosil bo‘lgan tenglamani (1) tenglamaga qo‘shamiz:
CO (g) + NO (g) = CO2(g) + 0,5N2(g) ∆H = -373,3 kJ
6.8 (2) muammo (mustaqil echish uchun). 2NO2 (g) + 0,5 O2 (g) = N2O5 (g)
reaksiyaning issiqlik effektini quyida keltirilgan ma’lumotlar asosida xisoblang:
N2O5 (g) = 2NO2 (g) + 0,5 O2 (g) ∆H = 223,7 kJ
NO (g) + 0,5 O2 (g) = NO2 (g) ∆H = -57,1 kJ



Download 12,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   224




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish