O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti

12.4.Keramik buyumlarni kuydirish nuqsonlari
Kuydirish qusurlari buyumdagi qaytarib bo’lmas nuqsonlardir. Ularni bartaraf etib bo’lmaydi. SHuning uchun ko’pchilik hollarda kuydirish nuqsonlari tayyor mahsulotning sifatini, uning navlanishi va yaroqsiz­ligini aniqlaydi. 
Yuqori namlikdagi buyumlarni quritish davomiyligi va qizdirishning noto’g’ri rejimi yirik yoriqlar raydo bo’lishiga olib kelishi mumkin. Tez sovutishda kuydirilgan buyumlarda mayda yoriqlar yuzaga kelishi mumkin.
Tutuntortqichlar tortishining yetarli bo’lmasligi oqibatida pechning qizdirish zonasida buyumlarning bug’lanib qolishi (zaparka)-buyum yuzasida oq dog’lar paydo bo’lishi mumkin, bunda buyumga urib ko’rilganda jarangsiz tovush beradi. Bunday holatda pechning aerodinamik rejimini to’g’rilash zarur.
Buyumlarni halqasimon pechlarda kuydirishida o’tkazilgan buyumlar­ning yuqori qatorlarida chala pishish, pech kengligi bo’yicha kuydirishning notekisligi, pastki qatorlarning chala pishishi, o’tkazilgan buyumlarning markaziy qismida o’ta kuyib ketish (erib qolish), jarangsiz tovush, buyumlar mustahkamligining pasayishi kabi nuqsonlar bo’lishi mumkin. 
Bu, yondirish naychalari orqali pech ichiga sovuq havoning so’rilishi, yuqori qatorlarda o’tkazilishning o’ta zichligi va rastki qatorlarning siyrakligi, kanal yonbosh devorlarining kamroq isishi, pishish zonasida klapanlar tutun konuslari orqali gaz so’rilishi, o’tkazilgan buyumlarning balandligi bo’yicha markaziy qismida havoning yetishmasligi hamda qizdirish zonasida xom buyumning bug’lanib qolish (zaparka) bilan bog’liqdir. 


Nazorat savollari

1. 
   Kislotabardosh materiallar va buyumlar ishlab chiqarish texnologiyasi qanday jarayonlardan iborat?
   
2. 
   Kislotabardosh materiallar qanday usulda tayyorlanadi?
   
3. 
   Qurilish, maishiy-xo’jalik va texnika buyumiga tushuncha bering.
   
4. 
   Keramika sanoatida qanday mahsulotlar chiqariladi?
   
5. 
   Keramika mahsulotlari qanday klassifikatsiyalanadi?
   
6. 
   Keramika buyumlari ishlab chiqarishning eng sodda va shartli texnologik tizimini chizib bering.