|
8.2-rasm. Vint turlari.
a) yaxlit; b) tasmali; v) fasonli;
g) parrakli.
Nov.
Novning pastki qismi yarim tsilindrik shaklda bo’lib, u
qalinligi 2…8 mm li po’lat varaqadan tayyorlanadi. Nov konveyer o’rta
qismining asosi hisoblanadi. Zaharli materiallar tashiladigan novning
ustki qismiga germetik qilib yopilgan qopqoq 4 o’rnatiladi. Qopqoqning
ustki qismiga esa yuklovchi trubka 5 lar joylashtirilgan va shuningdek,
103
podshipniklar, novning ichki qismini va vintni kuzatib turish uchun unga
lyuk 3 o’rnatilgan. Novning pastki qismida esa bo’shatuvchi quvur 10
o’rnatiladi. Novning eni va pastki tsilindrik qismining diametri vint
diametridan 15…20 mm katta olinadi.
Yuritma.
Vintli konveyerlarda yuritma elektr dvigateli, reduktor,
elastik va muvozanatlovchi muftalardan tashkil topadi. Yuritma ramaga
o’rnatiladi va chetki podshipniklar asosan konveyerlarning yuklovchi
tomonida joylashadi.
8.1.1.
Vintli konveyerning asosiy ko’rsatkichlarini hisoblash
Vintli konveyer unumdorligi
Vintli konveyer unumdorligi quyidagi tenglama yordamida
aniqlanadi:
U = 47 t n
0
( D
2
– d
v
2
)
K, (8.1)
bu yerda: t – vint qadami, m; n
0
– shnek aylanishlar soni, ayl/min;
–
to’ldirish koeffisienti;
D
– shnek diametri, m; d
v
– shnek valining
diametri, m;
K
– qiya konveyer uchun unumdorlik pasayishi koeffisienti;
– materialning zichligi, kg/m
3
.
Turli materiallar uchun
koeffisienti quyidagicha belgilanadi :
- og’ir abraziv materiallar uchun . . . . . . 0,125
-
og’ir kam abraziv materiallar uchun . . . . . 0,250
-
engil kam abraziv materiallar uchun . . . . . 0,320
-
engil abraziv emas materiallar uchun . . . . 0,400
K
koeffisienti konveyer qiyaligiga qarab quyidagicha belgilanadi :
, grad 0 5 10 15 20
K
1 0,9 0,8 0,7 0,6
Vintli konveyer quvvati
Vintning
validagi
quvvat
quyidagi
tenglamalar
asosida
aniqlanadi:
N
g
-gorizontal joylashgan transporter uchun (kVt)
N
g
= C
0
U L ,
(8.2)
N
k
-qiya joylashgan konveyer uchun (kVt)
N
k
= U N + C
0
U L ,
(8.3)
Ushbu tenglamalarda C
0
empirik topiladigan qarshilik koeffisienti.
Yog’och qirindilari uchun C
0
= 1,2; torf, soda, ko’mir changi va
mel uchun C
0
= 1,6; antratsit, kulrang ko’mir uchun C
0
=2,5; gips, quruq
tuprok, sement, kul, oxak, qum uchun C
0
= 4.
SHnek diametrlari quyidagi jadvallardan aniqlanadi.
Tez yurar vintli transporter vintining diametrlari
104
8.1 – jadval
Ko’rsatkichl
ar
U n u m d o r l i k, t / soat
3 – 5
5 – 10
10 – 20 20 – 30
30 –
50
50 –
100
Vint
diametri,
mm
80-100
100-
120
120-
150
150-
180
180-
220
220-
300
Sekin yurar vintli transporter vintining diametrlari
8.2- jadval
Ko’rsatkichlar
U n u m d o r l i k, t / soat
7,5 – 10 10 - 20
20 – 30
30 – 50
50 – 100
Vint diametri,
mm
150-
200
200-250
250-300
300-400
400-500
Vintning ruxsat etiladigan eng katta tezligi quyidagi empirik
tenglama yordamida topiladi:
n
max
= A/
D, (8.4)
A koeffisientining o’lchamlari 8.3 – jadvalda keltirilgan
8.3 – jadval
Yuklar guruhlari
Yuklar misollari
A koeffisienti
Engil va abraziv emas
Yog’och qirindilari
65
Engil va kam abraziv
Mel, ko’mir changi, asbest, torf,
soda
50
Og’ir va kam abraziv
Tuz, donador ko’mir, quruq
tuproq
45
Og’ir va abraziv
Sement, kul, qum, nam tuproq,
maydalangan ruda, shlak
30
Vintning validagi burovchi moment :
M
0
= (102 60 N
0
) / ( 2
n ) = 975 N
0
/ n , (8.5)
va vint o’qi bo’ylab ta’sir ko’rsatuvchi kuch :
R = M
0
/ r tg (
+
) , (8.6)
bu yerda; r – R kuchi ta’sir doirasidagi radius; taxminan, r = (0,7-
0,8)D/2 ;
– yukning vint yuzasiga ishqalanish burchagi, tg
= f (f-
yukning vint yuzasiga ishqalanish koeffisienti);
– vint chizig’ining
ko’tarilish burchagi,
= arctg t /2
r (t-vint qadami) .
105
Vintli konveyer tanasi qalinligi 2-8 mm varaqali temirdan
tayyorlanadi. Vintning qadami t=(0,5-1,0) D qilib qabul qilinadi.
Tashilayotgan yuk qancha yengil bo’lsa, qadami shuncha kattaroq
olinadi. Og’ir materiallar uchun vintning aylanish tezligi 50 ayl/min
atrofida, yengil materiallar uchun – 150 ayl/min.
Vintning diametri tashilayotgan material parchalariga bog’liq. Bir
xil o’lchamdagi materiallarni tashish uchun material parchasidan 12
marotaba katta, sortlanmagan materiallar uchun 4 marotaba katta
bo’lishi kerak.
Vint diametrini quyidagi qatordan kelib chiqqan holda tayinlanadi:
0,1 ; 0,125 ; 0,16 ; 0,20 ; 0, 25 ; 0,32 ; 0,40 ; 0,50 ; 0,65 ; 0,80
m
Vintning qadami 9.4-jadval asosida tanlanadi.
SHnekli transporter vintining qadami
8.4 – jadval
Material qanchalik yengil bo’lsa, vint qadami kattaroq olinadi.
Vintning aylanish sonlari quyidagi qator asosida tayinlanadi: 6,0;
7,5; 9,5; 11,8; 15,0; 19,0; 23,6; 30,0; 37,5; 47,5; 60,0; 75,0; 95,0;
118; 150; 190; 236; 300 ayl/min.
Do'stlaringiz bilan baham: |
