O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov

8.3. Vibratsion konveyerlar 
Vibratsion konveyerlarda material tebranuvchi quvur yoki nov 
ichida, tasma, vint, qirg’ich, cho’mich singari moslamalarsiz tashiladi. 

---

107 
Vibratsion konveyer yuk tushuvchi elementning mahkamlanish 
bo’yicha osma va tayanchli; quvur yoki nov soniga qarab bir va ikki 
quvurli bo’ladi. Tebranish markazdan qochma yoki elektromagnitli 
vibrator va ekstsentrikli yuritmalar yordamida hosil qilinadi. 
8.4-rasm. Vibratsion konveyerlar. 
a) osma vibratsion konveyer; b) tayanchli vibratsion konveyer; v) ikki 
quvurli tebranuvchi konveyerlar. 
 1-nov, 2-prujina, 3-tushurish moslamasi. 
Osma vibratsion konveyer (8.4 – rasm, a) nov quvur 1, prujinalar 
2, vibrator, yuklovchi va bo’shatuvchi 3 moslamalardan iborat. 
Tayanchli vibratsion konveyer (8.4 – rasm, b) nov yoki quvur, 
elastik tirgagich, vibrator, amortizator, yuklovchi va bo’shatuvchi 
moslamadan iborat. Elastik tirgagichlar ressora, spiral prujinalar, rezina 
konstruktsiyalar yoki richag-tebrangichlar ko’rinishida ishlanadi. 
Tayanchli vibratsion konveyerlarning uzunligi 10…35 m gacha, quvur 
diametri 150…400 mm yoki eni 200…1000 mm gacha, ish unumdorligi 
6 dan 200 m
3
/soat gacha bo’ladi. 
Vibratsion konveyerning tebranuvchi konveyerlardan asosiy farqi 
shundaki, agar tebranuvchi konveyerlarda yuk novdan ajralmasdan 
sirpansa, vibratsion konveyerlarda esa yuk shunday tezlanish bilan 
harakatlanadiki, bu tezlanishning vertikal teng ta’sir etuvchisi erkin 
tushish tezlanishidan katta bo’ladi. 
Muvozanatlovchi balkali ikki quvurli tebranuvchi konveyerlar (8.4 
– rasm, v). Bu konveyerlarda bir-biri bilan richag-tebrangich va elastik 
tirgakka 6 orqali bog’langan ikki quvur va ikki quvur orasida joylashgan 

---

108 
ekstsentrikli yuritma, yuklovchi va bo’shatuvchi moslamalardan iborat. 
Richag-tebrangich, quvurlarga va markaziy inertsiya sistemalar 
chizig’ida joylashgan tayanch o’qlarga o’rnatilgan tebrangichlar elastik 
rezina vtulkalar bilan ta’minlangan. Bu konveyerlarda quvur diametri 
160…400 mm, uzunligi 50 m gacha va ish unumdorligi esa 125 m
3
/soat 
gacha bo’ladi. 
Bir jinsli, kukunsimon, donali va mayda donali sochiluvchan 
materiallarni tashish, vibratsion konveyerlarning asosiy afzalligiga 
kiradi. Ularning gorizontal yo’nalishda tashish tezligi 0,25 dan 0,3 m/m 
va ayrim hollarda esa 0,5 m/s gacha, tebranish chastotasi minutiga 3000 
gacha va amplitudasi mm ning ulushigacha bo’ladi. CHangsimon, 
shuningdek, har xil jinsli materiallarni nisbatan yomon tashiydi va 
ularning tezligi 3…5 marta kam bo’ladi. Qiya konveyerlar materialni 
balandga ko’targanda (tashiganda) tezligi va ko’tarish qiyaligi har 1 
gradusga ortganda ish unumdorligi 3…5% ga kamayadi, yuklarni pastga 
yo’naltirilganda ish unumdorligi shu qiymatga oshadi.