O’zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus ta’lim Vazirligi Farg

Мавзу бўйича қўшимча саволлар

1. 
   Ердаги ҳаётнинг вужудга келиши ҳақидаги назарияларнинг таҳлил қилингю
   
2. 
   Палеозой Мезозой Кайназой эралари
   
3. 
   Геологик музлик даврлари
   

Адабиётлар
1.Богданов И.И. Палеоекология. Учебное пособие. М. Изд. “ФЛИНТА”. 2011.
2.Белкин В.В. Основи геологии. Учебное пособие.Перм-Березники.2008.
3.Charles French. Geoarchaeology in action: studies in soilmicromorphhology and landscape evolution. Routledge. 2003.
4.Paul Goldberg and Richard I. Macphail. Practical and theoretical geoarchaeology. Blackwell publishing. 2006.
5.Исломов У.И, Крахмал Палеоекология и след и древнейшего человека в центральной Азии
6.Джуракулов М.Д. Авансова Н.А. Истриология эпохы бронзей Средней Азии. Учебное пособие. Самарканд. Изд. СамГу. 1983.
7. Кабиров Ж., Сагдуллаев А. Марказий осиё археологияси. Ўқув қўлланмаси. Т. 1990.
Электрон манбалар
1. www.history.ru
2. www.natura.com
3. www.archaelogy.ru

7-мавзу: Милодий I-II минг йилликлар иқлими ва экологик муаммолари.
Режа:
1.Европада 3-4- асрларда иқлимий ўзгаришлари ва халқларнинг буюк кўчиши
2.VII-VIII ва IX-Х асрлардаги иқлим.
3.Ўрта асрлар даврида иқлимдаги асосий ўзгаришлар.
4.Иқлим ўзгариши ва унинг халқларнинг миграцияси ва иқтисодиётига таъсири.
Таянч сўзлар: Голфстрим, Иқлим миграцияси, Рим, океан сатҳи, музлик, мезолит, иссиқ ва совуқ иқлим.
Охирги 2 минг йил ичида ер юзининг иқлими нисбатан барқарор эди, лекин бу вақт давомида ҳам иссиқ ҳам совуқ иқлим фасллари бўлиб турган. Европада эрамиздан олдинги асрлар совуқ ва намгарчилик авжига чиқди. Музликлар майдони кенгайиб, денгизлар тўлқинлар кўпайди. Рим шоири Обилий эрамиз бўсағасида олдинроқ Дунай дарёси соҳилларига сургун қилинади. Унинг ёзишича қиш у ерда ниҳоят совуқ бўлиб дарёларни муз қоплайди отлиқ ва пиёдалар муз устидан кечиб ўтаверадилар. Қора денгиз ҳам қисман музлайди. Эрамиз бўсағасига келиб ҳарорат қизий бошлайди.
Маълумотларга кўра эранинг 100- йилига келиб шимолий Италия ҳудудида узум ҳамда олива дарахти ўса бошлайди. Шимолий Африка ҳудудида ғаллакорлик авжига чиқиб Рим империясини нон билан таъминлайди.
Сурхондарё воҳасида эранинг 1 асрларида аввалги даврларига нисбатан кишилар вақти кўпайиб экин ерлар кегаяди. Римда 4-5 асрларда қахатчилик туфайли антик цивилизация инқирозга учрайди. Кушонлар салтанати йўқолиб кетади. Рим, Хитой империялари инқирозга учрайди. Рим 2 га бўлиниб кетади, Хитойда Ханн империяси қулайди лекин VI-VII асрларда Евроосиё ҳудудида намгарчилик ошиб об-ҳавонинг нисбатан салқин келиши натижасида кўпчилик цивилизациялари давлатчилиги авжига чиқа бошлайди. Бу Турк ҳокимлиги даврига тўғри келади. Узоқ жанубий ғарбда Араб халифалиги 4 тарафга ҳужум бошлади.
Марказий Осиёда III-IVасрларда асрий қурғоқчилик бўлиши натижасида дашт-у биёбонда ҳукмрон бўлиб юрган хунн қабилалари кўчишга мажбур бўлади. Бу билан Европа халқларининг кўчиши деган ибора пайдо бўлди.
IV-V асрларда Евроосиё, Хитой, Ҳиндистон ва Рим манбаларига қадимги давлатлар ҳудудига хуннлар кириб келиши ифодаланган. Оқ хунлар ҳақида ахборот берилади.