O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti axmedova Dildora Bahodirovna

Uyga vazifa: 
1-mashq
. O‘qing. Assimilyatsiyaga uchragan so‘zlarni topib, turini ayting. Bu 
so‘zlarni imlo qoidasiga ko‘ra yozing. 
1. U kambag‘al-qashshoqlar bilan bittanga-yarim tanga ustida g‘ijillashib 
o‘tirishni istamas edi. 
(P. Tursun)
2. Toshtemir aka tambur, Alijon esa dutor, 
Dadavoy aka nay chalar edi
. (H.G‘ulom)
. 3. Ha, ko‘hlik tolihimdan o‘rgulay deb 
mundoq qulochchi keravering
.(H. Nazir)
4. Endi Go‘ro‘g‘libekdan eshitmoq kerak 
gappi
. (Po‘lkan.)
5. Handalak – shakar palak, shirinini tallab oling
. (N. Safarov)
6. Aytmoqchi, kechka yaqin yana kirib o‘tarsiz. 
(J. Abdullaxonov) 
2
-mashq.
O‘qing. Dissimilyatsiya hodisasiga uchragan so‘zlarni ajratib, qay tarzda 
o‘zgarganini izohlang. 
1. Bo, zaril keptimi! – Lobar labini burdi. – Ishim boshimdan oshib yotibdi. 
(H.G‘ulom)
2. Ko‘rmay turib tusmonlab o‘xshatardi kimgadir
.(Mirmuhsin)
3. Menga 
qara, Hojiakbarri o‘g‘lisan-a, ertaga bir do‘ppi o‘rik beraman, mana shu xatti o‘qib 
ber. 
(S.Ahmad)
4. 
Yormat atrofdan bironta tarvuz topib keltirishi uchun O‘rozga 

---

68 
yalindi. (
Oybek) 5. Boy buvang to‘y qilib, beripti xatti, Ulug‘im deb xon otangni 
yo‘qlapti, Borolmasman bugun, bolam, bu to‘yga, O‘zi uchun otang sizni jo‘natti! 
(Usmon baxshi.)
6. Saida kasal kishiday bitta-bitta qadam bosib, hujrasiga tomon 
yo‘naldi. 
(A. Qahhor)
3-mashq. 
Badiiy asarlardan kombinator va pozitsion fonetik o‘zgarishlar 
kuzatilgan misollar topish. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1. Azizova O. Tilshunoslikka kirish. – Toshkent, “O‘qituvchi”, 1980. 
2. Abduazizov A. Oʻzbek tili fonologiyasi va morfonologiyasi. – Toshkent, 
“O‘qituvchi”, 1992.
3.
Jamolxonov H.A. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – T.: “Talqin” nashriyoti. 2005. 
4. Shoabdurahmonov Sh. va b. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – Toshkent, 
“O‘qituvchi”, 1980.
 
5
. Реформатский А. А. Введение в языковедение. 5-ое изд., – Москва, 
«Аспект пресс», 1996. С. 83 – 130. 
6. Yule G. The Study of Language. 4th edition. – Cambridge: CUP, 2010. P. 26 – 
50.