O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar instituti

Dorixonalarda sotilayotgan dorivor o‘simlik mahsulotlari

Arslonquyruq er ustki qismi	Ortosifon bargi
Archa qubbasi	Achambiti (jag‘-jag‘) er ustki qismi
Bozulbang guli	Rovoch ildizi
Bo‘znoch guli	Sano bargi
Bo‘ymadaron er ustki qismi	Suvqalampir er ustki qismi
Valeriana ildizpoyasi va ildizi	Tirnoqgul guli
Gazanda (chayono‘t) bargi	Tog‘rayhon er ustki qismi
Dalachoy er ustki qismi	Qalampir yalpiz bargi
Dastarbosh guli	Qirqbo‘g‘im er ustki qismi
Darmana guli	Qovoq urug‘i
Dorivor mavrak bargi	Qora andiz ildizi
Dub daraxti po‘stlog‘i	Qora zira mevasi
Do‘lana mevasi va guli	Qushtaron er ustki qismi
Zig‘ir urug‘i	Makkajo‘xori gulining onalik ustunchasi
Zubturum bargi	Moychechak guli
Levzeya ildizpoyasi bilan ildizi	Na’matak mevasi
Lipa darxti guli

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Nabiev M.N. va boshqalar. Shifobaxsh ne’matlar.-Toshkent, “Mexnat” 1986. - 136 b.
   
2. 
   E.T.Berdiyev. E.T.Axmedov. Tabiiy dorivor o’simliklar. Toshkent 2018. 48-bet.
   
3. 
   P.Baxodirov K.B. va boshkalar Xazm a’zolari kasalliklarda shifobaxsh o’simliklar va mevalarning foydasi. Toshkent “Ibn Sino” 1992.
   

7-mavzu. Dorivor daraxt turlarining shifobaxsh xususiyatlari
Amaliy mashg’ulotning asosiy maqsadi: Dorivor daraxt turlarining shifobaxsh xususiyatlarini o’rganish.
Mashg’ulotning qisqacha mazmuni:
Grek yong’og’i (Орех грецкий) - Juglans regia L.
Grek yong’og’i yong’oqdoshlar Juglandaceae oilasiga mansub bo’lib, balandligi 20, ba’zan 35 m gacha yetadigan sershox yirik daraxt. Barglari 3-5 bo’lakli, toq patli murakkab bo’lib, poyasi bilan shoxlarida bandi yordamida ketma-ket o’rnashgan. Bo’lakchalari qalin, o’ziga xos hidli, qisqa bandli, tuxumsimon, tuxumsimon-nishtar-simon yoki cho’ziq tuxumsimon va o’tkir uchli. Mayda, ko’rimsiz, bir jinsli gullari ko’chala to’pgulga (otalik gullari) yoki bir yillik shoxlariga yakka, 2-3 tadan, ba’zan 5 tadan joylashgan. Mevasi - soxta, danakli (yong’oqli) meva. Aprel-may oylarida gullaydi, yong’oq mevasi sentabrda pishadi. MDH davlatlarida grek yong’og’i keng miqyosda o’stiriladi.
Tibbiyotda yong’oqning bargi va yong’oq mevasi ishlatiladi. Bargi yozning dastlabki kunlarida (iyun oyida) yig’iladi va soya yerda quritiladi. Mevasi xomligida (vitamin konsentrati tayyor­lash uchun) yoki to’liq pishib yetilganda (moy olish uchun) qoqib olinadi, quritmay darhol yoki quyoshda quritib ishlatiladi. Ba’zan yong’oqning po’stlog’i ham ishlatiladi. Uni erta bahorda shoxlaridan shilib olinadi va quyoshda quritiladi.