O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi a. T. G’ofurov, S. S. Fayzullayev u. E. Raxmatov g enetika dan m a sa la va

Mustaqil yechish uchun masalalar
1.G’o’za o’zidan changlanuvchi o ’simliklar qatoriga kiradi. 
Simpodiyasi 
(A)
bor 4 ta o ’simlik simpodiyasi yo’q (a) 2 ta o ’simlik 
bilan o ’zaro chatishtirilsa, 5-avlodda ulaming genotipi bilan fenotipi- 
ning nisbati qanday bo’ladi?
2.Usti tukchalar bilan qoplangan dominant gomozigota o’sim- 
likni chetdan changlanuvchi javdardanmi yoki o ’zidan changlanuvchi 
bug’doydan olish osonmi? Fikringizni genetik yo’l bilan isbotlang.
3. Chorvachilik xo’jaligida Yaroslav qoramol zotiga mansub 850 
ta sigirdan 799 tasi qora yungli, 51 tasi to ’q qizil yungli ekanligi 
aniqlangan. Mazkur populyatsiyada qora va qizil rangli qoramollaming 
fenotipi nisbatini F2, F3 da aniqlang.
4.Quyonchilik fermasida boqilayotgan shinshilli quyon 301 
naslida ajralish ro’y berdi. Tug’ilgan 240 ta quyon dan 3 tasi oq yungli 
ekanligi ma’him bo’ldi. S,h 
(shinshilla) geni takrorlanishini Xardi- 
Vaynberg formulasiga muvofiq aniqlang.
5.Javdarda albinizm retsessiv belgi hisoblanadi. Tekshirilgan 
uchastkadagi 840 ta o ’simlikdan 210 tasida albinizm borligi ma’lum 
bo’ldi. F2 — F2 da albinizm genining takrorlanish darajasini aniqlang.
ó.Bir orolda tarqalgan 10000 ta tulkidan 9991 tasi jigarrang, 9 tasi 
oq yungli bo’lgan:
a)mazkur tulki 
populyatsiyasidagi gomozigota jigar rang, 
geterozigota jigar rang va oq yungli formalaming nisbatini foiz hisobida 
aniqlang;
b)Xardi-Vaynberg qonuniga ko’ra, bunday tulkilaming ikkinchi 
bo’g’inida A va a genlaming nisbati qanday bo’ladi?
7.0dam da kar 
va soqovlik belgi geni autosomada joylashgan 
bo’lib, retsessiv holda nasldan-naslga o ’tadi. Mazkur kasallikning 
uchrash darajasi 2:10000. 8000000 aholisi bo’lgan shaharda mazkur 
belgi bo’yicha geterozigota va kar-soqov odamlarning soni qancha?
8.Kuzgi javdar maysalarida antotsian rang— A, yashil rang- a gen 
ta’sirida rivojlanadi. 1000 m2 maydondagi 300000 o ’simlikdan 75000 
t a o ’simlikning maysasi yashil rangda:
a)mazkur populyatsiyalarda yashil rangli o ’simliklar necha foizni 
tashkil etadi?
b)a allelning takrorlanish darajasi qanday?
v)A allelning takrorlanish darajasi qanday?
g)AA genotipli o ’simliklar necha foizni tashkil etadi?
d)Aa genotipli o ’simliklar necha foizni tashkil etadi?
78

---

9.Genetiklaming aniqlashicha, makkajo’xorida kraxmalli endo­
sperm dominant, mumsimon endosperm retsessiv bo’lib, ular