O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta mahsus ta'lim vazirligi cm. Mustafayev, O'. A. Ahmedov, M. S. Mustafayeva, M. T. Yulchiyeva

Назорат саволари

1. 
   Қандай тўқима ва қандайдан флоэма иборат.
   
2. 
   Бирламчи ва иккиламчи флоэма ўртасида қандай фарқ бор.
   
3. 
   Нима учун бир ўтказувчи толада ҳар хил ўтказувчи найлар жойлашган.
   
4. 
   Очиқ най боғлами қандай ўзига хос хусусияти билан характерланади.
   
5. 
   Бир паллали ўсимликлар учун қандай ўтказувчи най боғламлари характерли.
   
6. 
   Қандай ўтказувчи най боғламлари коллотерал боғлам деб юритилади.
   

Ҳўжайра шираси ва унинг таркиби
Умумий маълумот
Ҳужайра шираси тўлиқ танланган ҳужайра вакуолалар ёки битта катта вакуола ёки бир нечта майда вакуолалардан жой олган бўлади. Ҳужайра ширасининг реакцияси унинг таркибида органик кислоталар бўлгалиги туфайли нордон, кисмон нейтрал ва айрим ҳоллардагина ишқорий ҳисобланади. Ҳужайра ширасининг бундай хусусиятини маълум бу ўсимлик новдаси кесмасига лакмус қоғозини тегизиш йўли билан осонгина аниқлаш мумкин.
Ҳужайра шираси сув ва унда эрийдиган органик ва ноорганик моддалардан иборат. Уларга ўсимликнинг илдизи орқали шимиладиган, унинг озиқланиши учун зарур минерал тузлар киради. Ҳужайра шираси таркибига органик моддалардан углевод (узум ва шакарқамиш, шакар, инулин) оқсил, ошловчи моддалар, глюкозитлар, органик кислаталар, пигментлар (антоциан, антохлар) сингарилар киради. Глюкозитлар, алколоидлар, ошловчи моддалар ва органик кислоталар медицинада қўлланилади. Ҳужайра ширасининг бу қисми (шакар, инулин, глюкозитлар) ўсимлик учун озиқа иоддалар ҳисобланади. Бошқа ўсимликнинг ҳаёт фаолияти давомида ҳосил бўлганлари физиологик жараёнда иштирок этмайдиган ва шунинг учун ҳам ўсимлик учун кераксиз, қисман эса бундай химиявий бирикмалар мураккаб органик моддаларнинг синтез учун ҳизмат қилади. Қўйида ҳужайра ширасининг айрим таркибий қисмларини реакциясини ўтказиш тавсия этилади.
Тема: Ҳужайра шираси углеводлари (шакар ва инулин). Узум шакарининг микро ва макро реакциялари.
Амалий машғулот учун зарур машғулотлар.

1. 
   Нок меваси, узум мандарин ва бошқа пишган мевалар.
   
2. 
   Реактивлар:
   
3. 
   Таркибида глюкоза ва сахарозалар бўлган ўсимликлар гербарийси.