O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta mahsus ta'lim vazirligi cm. Mustafayev, O'. A. Ahmedov, M. S. Mustafayeva, M. T. Yulchiyeva

Қўнғирбош ва маккажўхори баргининг ички тузилиши.
Қўнғирбошдошлар оиласига мансуб ўсимликларнинг барги кўпчилик ҳолларда тайёр препарда ўрганилади. Тайёр препарат булмаган ҳолларда баргнинг ички тузилишини ўрганиш учун махсус методикасида тайёрланган препаратдан фойдаланилади.
Баргдан тайёрланадиган препарат махсус поки (устара) дабузина марказига қушиб қаттиқ сиқилади ва баргнинг марказий ўзагига аниқ перпендикуляр ҳолда кесма тайёрланади. Предмед ойначасига қўшиб бир томчи сув томизилади ва микроскопнинг кичик кўрсатиладиган объективида кўрилади ва кесмани юпқа кесилган қисмини танлаб олиниб катта қилиб кўрсатиладиган объективида кўрилади.
Кичик объективида препаратдаги баргнинг уст қисми қовурғасимон шаклда кўринади. Бир қовурга катта бошқаси кичик бўлиб кўринади.
Баргнинг остки қисми текис. Барг ҳам остки, ҳам устки томондан эпидерма билан қопланган. Ўтказувчи най боғламлари катта ва кичик қатламларнинг ўрта қисмида жойлашган. Майда қатламларда най боғламлари кам, катта қатламларда кўп. Скленхима–механик тўқимаси остки эпидермада жойлашган ва катта қатламлардан жой олган ва устки эпидермада бир қадар кенгайиш кузатилади.
Препарат микроскопда обдон кузатилгач тўқималари эпидерма склеренхима ва ўтказувчи найларнинг жойланиши белгилаб олинади. Шундан сўнг препаратни катта кўринишда унинг барча диталлари аниқланиб суврати чизилади.
Микраскопда катта куринишида баргчанинг остки қисми эпидермани қалин кутикула билан қопланганлиги аниқ куринади. Баргнинг устки қисмида эпидерман анча юғон туклар мавжудлиги куринади. Анча катта–катта ён қатламлар (дунгликлар) орасидаги ботиқ жойларда қалин туклар билан химояланган устицалар жойлашган. Баргнинг уст қисмида жойлашган эпидермада одатдаги мавжуд ҳужайралардан ташқари уч–бештадан анча катта ҳужайралар борлиги кузатилади. Бу ҳужайралар сув танқислигида кичраяди. Бунинг натижасида жиддий кузатилганда баргни буралиш ҳолатлари намоён бўлади. Барг ҳужайралари турган ҳолатда плазмализ ҳолатига ўтади.
Баргнинг остки ва устки эпидермаси кузатилиб бўлингач, мезофилни кузатишга ўтилади. Мезофил бир хил паренхиматик ҳужайралардан шаклланган. Шундай (шунга ўхшаш) мезофилли барглар изолатериал барглар деб юритилади. Уларнинг ўтказувчи най боғламлари коллотериал най боғламлари ҳисобланиб лабгулдошлар оиласи вакиллари (ёлпиз–Mentha) учун ҳарактерли. Баргнинг ички тузилиши микроскопда тўлиқ кузатилиб тузилиши аниқлангач унинг сурати чизилади.