O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta mahsus ta'lim vazirligi cm. Mustafayev, O'. A. Ahmedov, M. S. Mustafayeva, M. T. Yulchiyeva

Назорат саволлари

1. 
   Устунсимон ва лабсимон ҳужайраларнинг ўзаро фарқи нимада?
   
2. 
   Баргнинг ўтказувчи най боғламлари қандай тузилган?
   
3. 
   Нима сабабдан ксилема баргнинг уст томонига йўналган ҳолда жойлашган?
   
4. 
   Мезофилнинг тузилишини тушунтириб беринг.
   
5. 
   Микроскопда барг юзасини қандай аниқлаш мумкин?
   
6. 
   Баргнинг қандай хусусиятлари унинг ксерофиллигидан далолат беради?
   

Репродуктив ёки генератив логанлар.
Гулли ўсимликларнинг гули, уруғи ва меваси одатда репродуктив ёки генератив органлар деб юритилади.
Гул (Flos) ўсимликнинг жинсий кўпайиши учун мослашган шакл ўзгаришига учраган қисқарган новда.
Гулнинг поя қисми гул банди ва гул ўрнидан иборат. (расм ХРЖ103) бўлиб, шаклан турли–туман ботиқ қабариқ ва конус шаклида бўлиши кузатилган. Гул ўрнига шакли ўзгарган гул барглар –гулкосача гултож, чангчи, уруғчи бирикган. Кўпчилик ҳолларда бу органлар давра (мутовка) ҳосил қилган ҳолда жойлашган бўлади. Гул қисмлари мутовка шаклида жойлашган гуллар циклли гуллар деб юритилади.
Аксарият ҳолларда гул қисмлари беш (ёки тўрт) давра ҳосил қилган ҳолда жойлашади: косача барг бир давра, тож барг бир давра, чанглар (андроцей) икки ёки бир давра ва ниҳоят уруғчи (геницей) бир давра ҳосил қилади. Айрим ўсимликларни гул тузилиши бу қоидага мос келмаслиги айрим ўсимлик гуруҳларида масалан: дуккакдошлар, лабгулдошлар, айиқтовондошлар оилаларига мансуб турларнинг гул қисмлари ўзгача тузилишга эга.
Гулбарглари спирал жойлашган гуллар ациклик гуллар деб юритилади. Бундай гулларнинг гул қисмлари сон жиҳатидан аниқ бўлмайди.
Гул ўсимликнинг муҳим органи ўсимликлар систематикасида гул қисмлари уларнинг тузилиши ва жойланишини билиш ниҳотда муҳим, чунки гулнинг умумий тузилиш режаси ҳарбир ёпиқ ўруғли ўсимликнинг табий гурухларида ўз ҳолича ва уларнинг ухшашлик ҳамда фарқли белгилари турни аниқлашда муҳим. Ҳозирги замон ўсимликлар систематикаси тур тавсифини беришда унинг тузилиши ва ривожланиш қонуниятрини ҳисобга олади. Ўсимликлар систематикасида турни, таксон сифатида биридан бошқасини фарқлашда айниқса гул, уруғ ва меванинг тузилиши айниқса туркум оила ва қабила класифакациясини тузилишда муҳим омил ҳисобланади.