O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

MIYA QORINCHALARI
Bosh miyada to ‘rtta qorinchalar tafovut qilinadi: 2 ta yon 
q o rin c h a la r (v etricu lu s late ra lis), u c h in c h i va t o ‘rtin ch i 
qorinchalar. Ularda tom irlar tutami va miya suyuqlig‘i mavjud. 
Tom irlar tutami tom onidan ishlab chiqiladigan miya suyuqlig‘i 
yon qorinchalardan uchinchi, undan o ‘tib IV qorinchalarga, 
undan keyin esa o ‘rgim chaksimon bo'shliqqa o ‘tadi. Miya 
qorinchalarini bog'lab tumvchi teshiklar bekilib yoki subaraxnoidal 
bo‘shliq orasidagi teshik bitib qolsa, miya va qorinchalar suvga 
to ‘ladi (gidrotsefaliya).
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

KALLA —MIYA TOPOGRAFIYASINING YOSHGA BOG‘LIQ
HOLDA 0 ‘ZGARISHLARI
1. Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda bosh miya kalla bo‘shlig‘i- 
ning 98% ini to'ldirib turadi (kattalarda 90—95%). Uning hajmi 
o ‘g‘il bolalarda 389 g, qizlarda 350 g ni tashkil etadi. Bu umumiy 
tana vaznining 1/8 qismiga tengdir. Bola hayotining dastlabki 
yillaridan boshlab bosh miya hajmi keskin ortib boradi. 1 yoshda 
uning hajmi ikki, 3 yoshda uch marta kattalashib, bola 6 yoshga 
yetganda kattalarga nisbatan 85—90% ni tashkil qiladi.
2. Chaqaloqlarda miya pushtasi va ariqchalari o ‘ziga xos 
joylashgan. Pastroq yoki yuqoriroq, oldinroq yoki orqaroq. Shu 
sababli ular miyasi topografiyasini K ronleyn — Bryusova 
sxem asidan foydalanib o ‘rganib b o ‘lm aydi, ular rivojidagi 
o ‘zgarishlarni suyak choklari asosida belgilab olish kerak.
3. Yosh bolalarda miya yon qorinchalari yaxshi rivojlangan 
bo‘ladi. U lar qorinchalararo teshiklar orqali m iyaning 111 
qorinchasi, undan alohida teshik orqali IV qorinchasi bilan aloqa 
qiladi. Shu yerda subaraxnoidal bo'shliq bilan keng bog‘liqlik 
mavjud. Miya pardalari yallig'langanda bu teshiklar bitib qolishi 
natijasida gidrotsefaliya yuz berishi mumkin. Yosh bolalarda bosh 
miya arteriya va vena qon tomirlari nisbatan yetarli rivojlangan 
boMadi. Bola ulg'ayib borishi bilan tomirlar ham rivojlanib boradi, 
ayniqsa hayotining dastlabki yillarida ular tez o ‘sadi. Ulaming 
diam etri kengayib, uzunlashadi hamda bukilgan holda miya 
ariqchalariga kirib boradi.