O'zbekiston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirlig1 T. A. Otaqo‘ziyev, E. T. Otaqo‘ziyev bog‘lovchi

hisoblanib, kim yoviy va fizikaviy xossalari bilan boshqa jinslardan
farqlanib turadi (20-jadval).
G illar tarkibida S 0 3, N a 20 , va K20 kabi eruvchan tuzlar
ham uchraydi. Bu esa maqsadga m uvofiq em as, klinker ishlab
chiqarish u ch u n foydalaniladigan gillarda bu tuzlarning m iqdori
iloji boricha kam b o ‘lishi kerak.
K alsiy karbonat jinslar tabiatda ohaktosh, b o ‘r, ohaktosh-
c h ig ‘a n o q va marmar h olid a uchraydi. K arbonat jinslarining
marmardan boshqa hamma turlari portlandsement ishlab chiqarishda
ishlatiladi. Gillar singari ohaktosh va bo'rning ham c h o ‘kindi jins
bo'lgani uchun kim yoviy tarkibi va fizik xossalari juda xilma-xildir.
2 0 -ja d va l.
Turli hududlardagi lyosslarning xossa va xususiyatlari
(M. Zokirov, H. Hasanova ma’lumotlari).
Aniqlash usullari
Miqdori
Lyoss jinslarining rayonlar bo'yicha tarqalishi
Toshkent Samarqand
Toshkent
oldi
Angren Qarshi
Mirza-
cho‘l
1
2
3
4
5
6
7
1. Donadorlik tarkibi i
fraksiyalar (% hisobida)
Qum
14,00
8,31
11,06
9,00
11,40
8,2
Chang
73,00
79,82
49,12
79,00
74,00
80,2
Gil
13,00
11,97
8,76
8,00
14,60
7,1
136

---

20-jadvalning davomi.
1 /'
2
3
4
5
6