O‘zbеkiston rеspublikasi oliy

- rasm. Avtomatlashtirilgan elektromexanik tizimning tuzilishi

Axborot-boshqaruv tuzilmasi boshqaruv apparatlari va himoya tizimidan tashkil topadi. Boshqaruv apparatlari ulanish, yurgazish, to‘xtatish amallarini bajaradi. Himoya tizimi esa halokatli holatlardan, ishlash rejimining anormal holatlaridan, shuningdek, elektron va mikroprotsessorlarni boshqaruv tizimining noto‘g‘ri parametrlaridan himoya qiladi. Axborot va boshqaruv tizimlarining qo‘shilmasi elektr yuritmaning axborot kanalini tashkil qiladi. Axborot kanali texnologik jarayon talablariga ko‘ra elektr yuritma parametrlarini boshqaradi. Boshqaruv tizimining asosiy vazifalaridan biri elektr energiyasini kamroq ishlatib texnologik jarayonlarni amalga oshirishdir.
Keyingi yillarda elektr yuritmalarning axborot kanali aksariyat hollarda boshqaruvchi hisoblash texnikasi: sanoat kompyuterlari, dasturlanuvchi kontrollerlar, mikroprotsessorli vosita va tizimlarni qo‘llash bilan amalga oshirilmoqda. Bu esa, o‘z o‘rnida alohida elektr yuritmalarni boshqaruvini yuqoriroq darajadagi boshqarish imkonini beruvchi, hamma ishlab chiqarish mashinalarini boshqaruvini umumlashtirvchi va berilgan texnologik jarayonga xizmat qiluvchi avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari (TJABT)dan amalga oshirishni taqozo etadi.

4. 
   Elektryuritmalar sinflanishi
   

Ishchi mashinalarning keng turlanganligi bilan bog‘liq holda turli texnologik qurilmalarda qo‘llaniladigan elektr yuritmalar o‘zining texnologik imkoniyatlari, sxemaviy va konstruktiv ijrosi hamda avtomatlashtirilganlik darajasi bilan xilma xildir.

Elektryuritmalar individual va guruhli bo‘ladi. Agar mashinaning har bir ishchi organi o‘zining elektr yuritmasi bilan xarakatga keltirilsa uni individual elektryuritmali deyiladi. Bunday yuritma bir yoki ko‘p motorli bo‘lishi mumkin. Guruhli elektryuritmalarda bitta motor bir necha ishchi organni xarakatga keltiradi. Bunda ishchi mashinaning kinematik zanjiri ishchi organlarni alohida boshqarish uchun maxsus mexanik qurilmalar: boshqariluvchi muftalar, uzatish qutilari, friksionlar va boshqa qurilmalar qo‘llanilishi hisobiga murakkablashib ishchi
organlarni boshqaruvi qiyinlashadi. Texnikani rivojlanishi bilan guruhli elektr yuritmalar ornini ko‘plab individual elektr yuritmalar egallamoqda.
Elektr yuritmalarning alohida sifatlariga ko‘ra sinflanishi 1.1 jadvalda berilgan.

Avtomatlashtirilgan elektr yuritmalar sinflanishi

1.1 .jadval