О’збекистон республикаси олий ва о’рта махсус та’лим вазирлиги тосҳкент кимйо технологийа институти «Саноат екологияси»

О'з билимини текшириш учун саволлар.
1. Екологик факторлар нима ва уларнинг турлари нечта?
2. Қандай узгаришлар антропоген узгаришлар деб аталади?
3. Антропоген узгаришларнинг турлари ва формалари.
4. Атроф муҳитни мухофаза қилишнинг нечта юналиши бор?
5 Атроф муҳитни мухофаза қилиш билан шугулланувчи қандай ташкилотларни
биласиз?
6 Табиатни мухофаза қилиш давлат кумитаси қачон ташкил килинган ва у
қандай вазифаларни бажаради?
7 ЮНЕП - нима? Унинг фаолияти нималардан иборат?


Таянч со’з ва иборалар:

Абиотик факторлар, биготик факторлар, антрологен факторлар, мақсадга мувофик антропоген узгаришлар, иккиламчи антропоген узгаришлар, антропоген узгаришлар формалари, атроф му?итни мухофаза қилишнинг асосий юналишлари.

3-ма’руза
АТРОФ МУҲИТНИ МУХОФАЗА ҚИЛИСҲНИНГ ИЛМИЙ АСОСЛАРИ
Режа:
1. Биосферанинг чидамлилик остонаси ва сигим чегараси.
2. Биосферанинг таркиби.
3. Биосферанинг функциялари.

Атроф-муҳитни мухофаза қилишнинг илмий – назарий асосларини ишлаб чикиш учун енг аввало табиат қонунларини ва нихоят инсоният жамияти билан табиат о’ртасидаги бог’лиқлик қонунларини мукаммал равишда урганиб чикишимиз зарурдир. Ко’пчилимк фалокатлар айнан ана шу бог’лиқлик қонуниятларини хисобга олмай инсонларнинг табиатга курсаетган та’сирлари оқибат адан келиб чикаяпти.

Шу муаммоларни то’г’ри хал қилишда инсонларни ишлаб чиқариш фаолиятлари билан табиат о’ртасидаги бог’лиқлик қонуниятларини ургатувчи фан - «екология» фанининг аҳамияти жуда каттадир. Бу фан уз моҳияти билан табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш, инсон билан табиат о’ртасидаги алоканинг стратегия ва тактикасини ишлаб чикувчи илмий база вазифасини утайди. Шунинг учун атроф-муҳит тирик организмларининг яшаши учун нормал екологик параметрларга ега бо’лган чегаралар миқёсида, я’ни биосфера чегаралари о’рганилади.