O‘zbekiston respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi maktabgacha ta’lim tashkilotlari direktor va mutaxassislarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish

II BOB. TA’LIM DASTURLARI IShLAB ChIQISh TEXNOLOGIYaSI
2.1-§. MTT ta’lim dasturini ishlab chiqish

Maktabgacha ta’lim mazmuni va metodlarining variativligi – har bir yosh guruhlari rivojlanishini hisobga olgan holda pedagoglar (tarbiyachilar) tomonidan ishchi dasturlarini tayyorlashni o‘z ichiga oladi. Ishchi dasturlarni ishlab chiqishning maqsadi: Davlat talablarini bajarish doirasida va “Ilk qadam” DO‘D asosida bolalarni parvarishlashda ta’lim-tarbiya jarayonini samarali rejalashtirish, tashkil etish. Ishchi dastur tabiyalanuvchilarning o‘ziga xos sharoitlarini, o‘quv ehtiyojlarini va rivojlanish xususiyatlarini hisobga olgan holda qanday qilib pedagogning individual pedagogik modelini yaratishini ko‘rsatib beradi. Shunday qilib, ishchi dasturlar har bir pedagogning faoliyati mazmuni, usul va shakllari nuqtai nazaridan asosiy davlat dasturini amalga oshirishning individual izohidir. Pedagog o‘z guruhining ishchi dasturini tuzishni boshlagan holda, nafaqat uning tuzilishini, uni amalga oshirish bosqichlarini, loyihalashtirishni bilishi, balki quyidagilarni ham amalga oshiradigan bo‘lishi kerak:

● maktabgacha ta’lim rivojlanishining zamonaviy bosqichida o‘z faoliyatini tahlil qilish;
● ishchi dasturining yo‘nalishini, uning maqsadi va funksiyalarini aniqlash;
● ishchi dasturi mazmuni taqdimotini to‘g‘ri tanlash;
● ta’lim dasturlarida amalga oshirish uchun tavsiya etilgan pedagogik texnologiyalarni hisobga olish;
● ishchi dasturini amalga oshirishning kutilayotgan natijalarini taqdim etish. Ishchi ta’lim dasturlarini tayyorlash bo‘yicha tavsiyalar: (1-ilovani "MTTning ishchi dasturi tuzilishining taxminiy namunasi" ko‘ring )
 dasturlar pedagogning ish yo‘nalishidagi ustuvorliklarini, guruh
bolalarining rivojlanish darajasini hisobga olgan holda tuzilishi
kerak. Agar, hohlasa, pedagog o‘z ishchi dasturini tuzishda bitta mahallaning (mahalla, qishloq, tuman, shahar, viloyat) mahalliy/hududiy xususiyatlarini hisobga olishi mumkin;
 ishchi dasturining tuzilishi va mazmuni bola rivojlanish sohalarining integratsiya tamoyilini, jarayonning barcha ishtirokchilarining amaliyotga yo‘naltirilgan o‘zaro aloqasi va bolaning motivatsiyasini hisobga olishi kerak;
 tarkibiy qismlar bo‘yicha dasturning mazmuni, vazifa, reja, monitoring, adabiyotlarda aks ettirilishi kerak;
 pedagoglar metodist rahbarligida dastur tuzadilar;
 ishchi dastur – pedagog uchun tayanch hujjatdir.
MTT pedagogining ishchi dasturiga o‘zgartirishlar kiritish sabablari:
 pedagoglarning joriy o‘quv yilidagi ish natijalari bo‘yicha takliflari;
 adabiyotlar ro‘yxatini yangilash;
 pedagogik kengash qarori, maktabgacha ta’lim tashkiloti ma’muriyati
takliflari;
 guruh bolalarining tarkibidagi o‘zgarishlar;
 ishchi dasturlariga har yili yangi o‘quv yili boshlanishidan oldin (peda- goglarning muammo va yutuqlarining tahlili asosida) va ta’lim-tarbiya, bolalarning rivojlanish jarayonlarini kuzatish hamda baholash natijalari asosida o‘quv yili davomida o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish mumkin;
 ishchi dasturiga o‘zgartirishlar “Ishchi dasturga qo‘shimchalar” ilovasi shaklida kiritilishi mumkin. Ko‘p sonli o‘zgartirishlar yig‘ilganda ishchi dasturi to‘plangan materiallarga muvofiq qaytadan tuzatiladi;
 ishchi dastur – bu maktabgacha yoshdagi bolalarni tarbiyalashda doimo o‘zgarib turadigan ta’lim jarayonini aks ettiradigan hujjat;
 tarbiyalanuvchilar ushbu ishchi dastur bo‘yicha ta’lim olishni tegishli ta’lim bosqichida tugatishlari kerak. Ishchi dasturining to‘liq va sifatli bajarilishi uchun pedagoglar va mutaxassislar javobgar. Maktabgacha ta’lim tashkilotining yillik rejasiga muvofiq, ishchi dasturlarning bajarilishini nazorat qilish uchun javobgarlik metodist zimmasiga yuklatiladi.