O’zbekiston respublikasi madaniyat vazirligi o‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat vazirligi

Yarus 
teatrdagi tomosha zalining orqa , yon devori bo‘ylab joylashgan 
o‘rindiqli balkoni. 
Qiziqchi 
o‘zbek xalq qiziqchilik teatrining aktyori. 
Havaskorlik 
teatri 
teatr san’ati bilan asosiy mashg‘ulotlardan tashqari 
shug‘ullanadiganlar teatri. 
 

---

137
ILOVALAR 
1-ilova 
Mixail Chexov garchand umrining o‘ttiz yetti yilini chet ellarda o‘tkazgan 
bo‘lishiga qaramay teatr san’ati sohasidagi amaliy va nazariy bilimlarini 
Konstantin Sergeyevich Stanislavskiyni kashf etgan «sistema» (uslub) asosida 
o‘zlashtirgan bo‘lib, ustoziga bo‘lgan hurmat va e’tiqodini umrining ohiriga qadar 
qalbida saqlab qoladi. K.S.Stanislavskiy kashf qilgan «sistema» bilan M.Chexov 
amaliyotda qo‘llagan «Aktyor texnikasi» o‘rtasida qanday tafovut bo‘lishi 
mumkin? K.S.Stanislavskiy «sistemasida» tabiiylikka intilish kuchliroq bo‘lgani 
holda, Mixail Chexov «maktabi»da badiiylikka intilish kuchliroq bo‘lgan. Ular 
o‘rtasidagi tafovut mana shu qarashlar bilan bevosita bog‘liqdir.
Ushbu mashg‘ulot M.Chexovning «Aktyor texnikasi» kitobi bo‘yicha 
mavzularga bag‘ishlanadi. 
K.S.Stanislavskiy o‘zining «Aktyorning o‘z ustida ishlashi»10 kitobida 
aktyorda tabiiy qobiliyat va undan qanday foydalanish yo‘llarini nazariy jihatdan 
isbotlab berishga harakat qiladi. Kitobda tabiiy –organik hissiyotlar, psixotexnika 
ahvoli, ruhiyat, tuyg‘u hamda «agarda men shunday shart-sharoitga tushib qolsam 
nima qilgan bo‘lar edim?» tarzidagi savolni qo‘yish orqali ko‘zlangan maqsadga 
erishish mumkin degan tavsiya beriladi.
Kitobda shuningdek maqsad, oliy maqsad va yetakchi xatti -harakat, bir – biri 
bilan uzviy bog‘liqligi ilmiy - nazariy jihatdan isbotlab berilgan. Mazkur «sistema» 
bo‘yicha aktyor berilgan rol ustidagi ishni o‘zining ichki hissiyot va tuyg‘ularini, 
rol talab qiladigan holatga keltira bilishi, ichki tuyg‘ularni harakatga keltira bilishi, 
buning uchun ishni o‘zidan boshlashi, ichki imkoniyatlarini ishga sola bilishi lozim 
bo‘ladi. 
10
Konstantin Sergeevich Stanislavskiy .Aktyorning o’z ustida ishlashi.(T.Xo’jaev tarjimasi) “Toshkent” badiiy 
adabiyot nashriyoti.1965 yil. 

---

138