O‘zbekiston respublikasi madaniyat vazirligi o‘zbekiston davlat san’at va madaniyat instituti xalq ijodiyoti fakulteti

2.3 Yetim Bobojonov (1904-1956)

Etim BOBOJONOV Moskva teatr studiyasi (1924-1927 y.) tahsil ko‛rgan aktyor va rejissyor, Hamza nomli akademik teatrda K.Yashinning “Tor-mor” (1934), “Sobir Rahimov” (1950), Shillerning “Makr va muhabbat” (1936), Yangiyo‛l teatrida (1943-1946), “Toshsovet” (1946-1948y) teatrlarida badiiy rahbar sifatida faoliyat ko‛rsatgan va S.Abdulla va T.Jalilovning

“Tohir va Zuhra”, Hamid Olimjonning “Muqanna” kabi asarlarini sahnaga qo‛ygan yirik rejissyor va teatr arbobi bo‛lgan. Uning Hamza nomli akademik teatrda qo‛yilgan Hamzaninng “Boy ila xizmatchi” (1939) spektakli milliy teatr rivojida alohida ahamiyat kasb etadi.

Yetim Bobojonov rejissurasining kuchli sifatlaridan biri asarning talqini jarayonida uning mazmun va badiiy ko’rinishini takomillashtira olish layoqati bilan mualliflarga, obrazlarning sahna qiyofasini yarata olishda aktyorlarga aniq ko’rsatma berish, tashabbusli izlanishlarga safarbar qila olish layoqatida ko’rinadi. Har ikki holatda u quruq maslahat bilan emas, balki ish, namuna bilan muallifni ham, ijrochilarni ham o’ziga jalb etar, fikrlariga ishotira olardi. U rollarning ijrosida muqallid, spektakllarda mazmun bayoni yo’lini ems, ijrochi hatti harakatidan jonli qiyofalarning hayotiyligini, xilma-xilligini, betakrorligini axtarar edi. Yetim Bobojonov rejissurasining sehri shunda…

Spektaklda ishqibozlik, sevgi muhabbat tarazu vazifasini o’taydi. Jamila, G’ofir, Gulbahor, Solixboy, Qodirqul, Xolmat, Xonzoda, Poshshoyimdan tortibdomla imomu qozi ellikboshigacha sevgi mojarosigaaloqador. Shu mojaro asnosida ularning kimligi aniqlanadi, siru asrori yuzaga chiqadi, qiyofalari tabiatlari namoyon bo’ladi. Ana shu masalaga rejissyor katta e`tibor beradi. U xilma-xil personajlar tabiatiga mos qiyofalar topishga ijrochilarni teatr jamoasining yillar davomida ijrochilik yuzasidan olib borgan tajribalari-yu o’zligini ochib bera oladigan sifatlarini namoyish etib, talqinlar bobida bosib o’tilgan davrga yakun yasadi.