O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi darslik

Dalil ishonchliligi (yaʻni, undagi haqiqiy maʼlumotlarning voqelikka muvofiqligi) to‘liq, so‘zsiz ishonchga egaligi e’tirof etilgan taqdirda u ishonchli hisoblanadi.



Ish bo‘yicha protsessual qaror qabul qilish uchun dalillar yetarliligini belgilash dalillarni baholashning mustaqil vazifasi hisoblanadi. Isbotlanishi kerak bo‘lgan barcha va har bir holatning haqiqiyligini so‘zsiz tasdiqlovchi ishga oid barcha ishonchli dalillar to‘plangan bo‘lsa, ularning jami ishni hal qilish uchun yetarli deb hisoblanadi (O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-protsessual kodeksining 95-moddasi 5-qismi).


Dalillar yig‘indisi deganda hodisalar va faktlarning haqiqiy bog‘liqligini to‘g‘ri aks ettiradigan, o‘zaro kelishgan va ichki bog‘langan dalillar tizimi tushuniladi.
Xususan, dalillarni baholash quyidagilarni aniqlash uchun amalga oshiriladi:
1) mazkur faktdan ish bo‘yicha sudda dalil sifatida foydalanish mumkinmi, bu protsessual qonunga, isbotlash prinsiplariga zid emasmi;
2) mazkur dalil yoki dalillar yig‘indisi ishga taalluqlimi;
3) mazkur dalil ish bo‘yicha to‘plangan boshqa dalillar bilan qanday bog‘liqlikda, bu bog‘liqlikning xususiyati va ahamiyati qanday;
4) mazkur dalilning va dalillar yig‘indisining haqiqatni aniqlash uchun ahamiyati qanday, dalillar yig‘indisi ish taqdirini belgilash u yoki bu protsessual qaror qabul qilish uchun yetarli asos hisoblanadimi;
5) mazkur dalildan kelgusi sud jarayonidagi isbotlashda qanday foydalanish mumkin.

Ichki ishonch bo‘yicha hal qilish taʼkidlanayotgan yoki rad etilayotgan dalillarning birdan bir to‘g‘riligini anglash, o‘z fikrlari haqiqiyligiga qatʼiy asoslangan ishonchga ega bo‘lish demakdir.

6.4. Dalillarni bayonnomalarda qayd etish

Isbotlash jarayonining asosiy sharti – bu, albatta, protsessual shaklga rioya qilishdir.