O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd

Табиати. Э. ҳудудининг аксари 
қисми субэкваториал минтақада бўлиб, 
катта қисмини Эфиопия тоғлиги (бал. 
2000—3000 м) эгаллайди (энг баланд 
жойи 4623 м, РасДашэн тоғи). Мамла-
кат жан.шарқидаги чуқур грабен Эфи-
опияСомали платоси (бал. 1500 м гача)
ни тоғликдан ажратиб туради. Шим.
шарқда Афар ботиғи (ботиқдаги Ассал 
кўлининг сатҳи денгиз сатҳидан 116 м 
паст) бор. Э.да олтин, платина, мис, ни-
кель, марганец рудалари, табиий газ, 
калий гузи ва бошқалар бор. Иқлими 
шим. ва шарқида тропик чўл ва чала чўл 
иқлим, қолган қисмида субэкваториал 
иқлим. Ўртача ойлик т-ра 13° — 19° (Ад-
дисАбеба). Ўртача йиллик ёғин 150—160 
дан 1500—1800 мм гача (айрим жойлар-
да 50 мм дан кам). Асосий дарёлари: Кўк 
Нил, ВебиШебели. Бир қанча кўл бор; 
энг йириги — Тана кўли. Тупроклари 
Эфиопия тоғлиги ён бағирларида қизил 
қўнғир ва тоғ тўқ қизил тупроқ, мўътадил 
минтақада тоғ қорамтир тупроқ, совуқ 

---

www.ziyouz.com кутубхонаси
258
минтақада 
ишқорсизланган 
тупроқ, 
қурғоқчил шарқий ва жан. чеккаларида 
қўнғир ва қизил қўнғир, кўпинча тошлоқ 
тупроқлар мавжуд. Э.нинг шим., шарқий 
ва жан. қисми бутазорли чўл ва чала чўл, 
чўлга айланган саванналардан иборат. 
Дарё водийларида доим яшил ўрмонлар 
бор. Эфиопия тоғлигининг ғарбий ва 
жан. ғарбий ён бағирлари тропик ўрмон. 
Ҳайвонот дунёси хилмахил: йирик сут 
эмизувчилар (кийик, жирафа, буйвол, 
бегемот, фил, зебра, тоғ эчкиси) кўп. 
Йиртқич ҳайвонлардан арслон, қоплон 
учрайди; ҳар хил маймунлар, қушлар 
яшайди. Миллий боғлари: Аваш, Гамбе-
ла, Симен ва бошқалар
Аҳолиси. Э. аҳолисининг 
3
/
4
қисмини 
амхара ва оромолар ташкил этади; шу-
нингдек тиграи, галла, тигре, сидимо ва 
бошқалар халқлар ҳам яшайди. Расмий 
тил — амхара тили. Диндорларнинг ак-
сарияти мусулмонлар ва христианлар. 
Шаҳар аҳолиси 11,5%. Йирик шаҳарлари: 
АддисАбеба, Харар (Харэр), Назрет 
(Адама).