O'zbekiston islom obidalari Buxoro. Ismoil Somoniy maqbarasi

Samarqand. Tillaqori madrasasi
XVII asr. Samarqand Registonida eng keyingi qurilgan nihoyatda xushbichim va o'ziga xos madrasadir. Ulug'bek davrida qurilgan Mirzoyi karvonsaroyi o'rniga 1646-1647 yillari Samarqand hokimi Yalangto'sh Bahodir farmoyishiga ko'ra, madrasaga va jome masjidga mo'ljallab qurilgan. Registon majmuidagi Ulug'bek va Sherdor madrasalariga uyg'unlashib ketgan. Tillaqori madrasasining masjidi ichiga boshqa bir katta obida qurishga yetadigan miqdorda oltin sarflangan. Shuning uchun ham madrasa "Tillaqori ", ya'ni "tilladan ishlov berilgan", deb ataladi. Podshohlikdan ko'ra binokorlik ishlarini afzal ko'rgan Yalangto'sh Bahodir 1656 yili vafot qildi. Vasiyatiga ko'ra, uni Dahbeddagi Maxdumi A'zam ziyoratgohiga dafn etishadi.
Buxoro. Nodir Devonbegi xonaqohi
XVII asr. Nodir Devonbegi xonaqohi avval karvonsaroy sifatida qurilgan. Qurilish nihoyasiga yetkazilganidan so'ng Buxoro hukmdori Imomqulixon qarori bilan masjidga aylantirilgan. Xonaqoh 1914-1916 yillarda Buxoroning oxirgi amiri Sayyid Olimxon tomonidan ta'mirlangan.

Buxoro. Abdulazizxon madrasasi
XVII asr. Buxorodagi Ulug'bek madrasasiga ro'para qilib bunyod etilgan oxirgi eng yirik madrasadir. An'anaviy uslubda qurilgan Abdulazizxon madrasasida xonaqoh, gumbaz, hujra va yo'laklarning joylashuvi Ulug'bek madrasasi kabi oddiy va qulay bo'lgan. Biroq binoni ganch va jilvirkorlik bilan bezashda iroqiy, shuningdek, sharqiy va hind uslublarining mujassamlashib ketgani uni rang-barang va o'z davri uchun o'ziga xos qilib turadi.
Qoraqalpog'iston. Beruniy tumani. Sulton Uvays bobo maqbarasi
XVII - XIX asrlar. Sulton Uvays asl ismi Suhayl ibn Omir ibn Rumon ibn Nohiya ibn Qaran ibn Murod. U Yaman mamlakatining Qaran qishlog'i Murodiy qabilasida milodning 625 yili tug'lgan. 657 yili (hijriy 37 yili 17 shavvol kuni) Hazrati Ali va Muoviya askarlari o'rtasida yuz bergan Siffin jangida 32 yoshida shahid bo'lgan. Payg'ambar (a.s.) bu bo'lg'usi avliyo zot haqida xabar berganlar. Sulton Uvays Bobo maqbarasida u kishining jasadlari yo'q. O'sha davr odatiga ko'ra, avliyoning izdosh-muxlislari XVII asrda ramziy qabr yasab, bir ziyoratgoh bunyod etishgan. So'ngra keyingi asrda Xiva xonining o'g'li Olloqulixon Peterburg safaridan qaytib kelayotganida o'sha joyda tunaydi. Avliyolar Sultoni Uvays Qaraniy uning tushiga kirib, yaqinda xon bo'lishi haqida bashorat qiladi. Shu bashorat ro'yobga chiqqach, uning suyunchisiga Olloqulixon shayxga katta masjid va alohida o'nta chillaxona qurdiradi.