O’simliklar fiziologiyasi laboratoriya mashg’uloti ishlanmasi

11-12-laboratoriya mashg’uloti:

Mavzu: Barg og’izchalarining ochilish darajasini infil’trasion usul bilan aniqlash.
Kerakli asbob va reaktivlar: o’sayotgan o’simlik turlari, spirt, benzol, ksilol eritmalari, har qaysi eritma uchun alohida pipetka.

Ishning borishi: Barg shapalog’ini qoq o’rtasidan bo’lib turgan asosiy tomirning ikki tomoniga bir tomchi spirt, undan nariroqdagi ikkinchi joyiga bir tomchi benzol va uchinchi joyiga bir tomchi ksilol tomiziladi. Agar barg og’izchalari keng, ya’ni to’la ochilgan bo’lsa, spirt ular orqali barg to’qimalariga o’tib, bargda tiniq dog’ hosil bo’ladi.

Barg og’izchalari kam ochilgan bo’lsa, spirt barg to’qimalariga o’tolmay havoga bug’lanib ketadi. Bu holda bargda hech qanday dog’ paydo bo’lmaydi.

Spirt molekulalari barg og’izchasi orqali o’ta olmaganligini aniqlagandan so’ng benzol tomchisi tomizilgan nuqta tekshiriladi. Agar barg og’izchalari o’rta darajada ochilgan holatda bo’lsa, benzol molekulalari barg to’qimasiga o’tib ketishi natijasida dog’ hosil bo’ladi.Barg og’izchalari kam ochilgan bo’lsa, benzol eritmasi barg to’qimasiga o’ta olmaydi va dog’ hosil qilmaydi. So’ngra ksilol eritmasi tomizilgan nuqtaga e’tibor beriladi. Bu nuqtada esa tiniq ( shaffof) dog’ vujudga kelgan bo’ladi. CHunki ksilol molekulalari juda kichik teshikchalardan ham bemalol o’taveradi. Barg og’izchasining holatini bunday infil’trasion usul bilan aniqlash natijalari tubandagicha jadvalga yoziladi.

O’simlik turi	Tajriba o’tkazilgan vaqt va barglarning turgan joyi	Barg og’izchalarining ochilish darajasi
		to’la	o’rta	kam
1. G’o’za	Ertalab, tush vaqtida vahokazo. Yuqorigi, pastki yarus va hokazo

Eslatma Ko’rsatib o’tilgan eritmalar ta’sirida dog’ hosil bo’lgandan so’ng, jadvaldagi: to’la, o’rta, kam degan so’zlar yozilgan grafalarga barg og’izchasining ochilish darajasiga qarab, + yoki - alomatlari qo’yiladi.