O’simliklar fiziologiyasi laboratoriya mashg’uloti ishlanmasi

19-20-laboratoriya mashg’uloti:

Mavzu: Ungan urug’larning kislorod iste’mol etishini aniqlash.
Kerakli asbob va reaktivlar: Ungan urug’lar, kolba, egri nay o’rnatilgan probka, probirkaga quyilgan ishqor eritmasi, rangli suv solingan idish.

Ishning borishi: Bu mashg’ulotni o’tkazish uchun kolbaning yarmigacha ungan yoki nish otgan uruhlar solinib, urug’lar orasiga KOH yoki NaOH eritmasi o’uyilgan probirka joylanadi. Kolbaning og’zi egri shisha nay o’rnatilgan kauchuk probka bilan mahkam berkitiladi. Egri shisha nayning ikkinchi uchi rangli suv o’uyilgan idishga botiriladi.

Oradan 20-30 minut o’tgach, idishdagi rangli eritma shisha nay orvali yuqoriga ko’tarila boshlaydi. Urug’larning nafas olishi qancha kuchli bo’lsa, rangli suvning ko’tarilishi ham shuncha kuchayadi.Rangli suvning ko’tarilishi kolba ichidagi havoning siyraklashuviga bog’liq.

Ungan urug’ nafas olish jarayonida kislorod qabul qilib karbonat angidrid ajratadi.Ajralgan CO₂ gazi probirkadagi ishqor bilan reaksiyaga kirishib bog’lanadi. Natijada kolba ichidagi havo siyraklashadi, uning o’rniga nay ichidagi rangli eritma suriladi.