O`quvchilarda psixokorrektsion faoliyatning mazmuni va tamouillari


Internet ma’lumotlari quyidagi saytlardan olinadi



Download 496,65 Kb.
Pdf ko'rish
bet21/23
Sana10.02.2022
Hajmi496,65 Kb.
#441644
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23
Bog'liq
shaxsning kommunikativ sifatlarini rivojlantirish usullari

Internet ma’lumotlari quyidagi saytlardan olinadi: 
1.
www.bilimdon.o`z, 
2.
 www.de.o`z, 
3.
 www.tatu..o`z 
Ilova 
Fonyematik idrokni rivojlantirishga qaratilgan o`yinlar. 
Fonyetik-fonyematik nutq kamchiligiga ega bo`lgan bolalarning og`zaki 
nutqini o`rganish shuni ko`rsatadiki, ularning nutqi kundalik muloqot ehtiyojlarini 
qondiradi. Ularning talaffo`zida nutqning lyeksik-grammatik qatorida qo`pol 
bo`zilishlar ko`zatilmaydi. Bu bolalar uchun fonyematik idrokning shakllanish 
jarayoni tugallanmaganligi xosdir. Nutq kamchiliklari tovushlarini noto`g`ri 
talaffo`z qilish bilan chyegaralanib qolmay, shuningdyek tovushlarni yetarli 


71 
farqlamaslik va so`zni tovush tomondan tahlil va tarkib qilishdagi qiyinchiliklardan 
ham iborat. 
Fonyematik idrokni rivojlantirish korryektsion-logopyedik ishning eng asosiy 
yo`nalishidir. Bu ishlar tovushlar tahlili ustidagi ish bilan o`zaro bog`liqlikda olib 
boriladi. SHu bilan birga tovushlar talaffo`zidagi kamchiliklarni bartaraf etish 
ishlarini fonyematik idrokni rivojlantirishga qaratilgan ishlar bilan birgalikda olib 
borilgandagina yaxshi natijalarga erishiladi. Quyida biz, fonyematik idrokni 
rivojlantirishga qaratilgan o`yinlardan namunalar kyeltiramiz. 
«Qizil-oq». 
Maqsad: Eshituv idrokini rivojlantirish, so`zdagi tovushni aniqlash. 
Jihoz: Har bir bolaga 2 tadan doirachalar (qizil va oq) byeriladi. 
O`yinning borishi: Logopyed, bolalardan diqqat bilan quloq solishni va 
byerilgan tovush qaysi so`zda ishtirok etayotganligini aniqlashni so`raydi. Agar 
so`zda tovush ishtirok etsa, bolalar qizil doirachani, agar ishtirok etmasa oq 
doirachani ko`tarishlari kyerak. 
«Tovush qayerda?». 
Maqsad: Tovushning so`zdagi o`rnini aniqlash. 
Jihoz: Rangli karton qog`oz (karton qog`oz eniga chizilgan chiziqlar bilan 3 
ga bo`linadi, faqat kyesilmaydi) va fishka (bayroqcha yoki doiracha). 
O`yinning borishi: Logopyed so`zni talaffo`z qiladi. Bolalar byerilgan 
tovushning so`zdagi o`rnini aniqlaydilar. Tovush so`zning boshida, o`rtasida yoki 
oxirida kyelganligiga qarab, fishka chiziqning birinchi, ikkinchi yoki uchinchi 
qismiga qo`yiladi. Bunday o`yin, logopyed stolida katta format qog`ozi bilan yoki 
har bir bolaga alohida karton qog`oz tarqatib chiqqan holda ham olib borilishi 
mumkin. Bolalar avval, tovushning so`zni boshida kyelgan holatini, kyeyin esa 
so`zning oxirida kyelgan holatini aniqlaydilar. Buni yaxshi o`zlashtirib 
olganlaridan kyeyingina, so`zning o`rtasida kyelishi mumkin bo`lgan holatlar 
ko`rib chiqiladi. 
«Kim ko`proq topadi?». 
Maqsad: Rasm asosida so`zdagi byerilgan tovushni aniqlash. 


72 
Jihoz: Byerilgan tovush ishtirok etgan so`zlar rasmi tasvirlangan syujyetli 
rasm. 
O`yinning borishi: Logopyed bolalarga tyegishli mavzuga oid syujyetli rasm 
ko`rsatadi, masalan «Polizda». Bolalar rasmni diqqat bilan ko`rib chiqadilar. 
Logopyed bolalarga: «Bolalar polizda nima tyerishmoqda?» dyegan savol bilan 
murojaat qiladi, bolalar javob byeradilar. Kyeyin esa «Qaysi pryedmyetlar nomida 
«R» tovushi (s tovushi va hokazo) bor?» ko`rinishida vazifa topshiriladi. 
Har bir to`g`ri topilgan so`zga doiracha byeriladi. Kim ko`proq doiracha olsa, 
o`sha bola qolib hisoblanadi. 
«Baliq ovi». 
Maqsad: Lug`at boyligini oshirish, tovushning so`zdagi o`rnini aniqlash. 
Jihoz: Myetall skryepkalar, pryedmyetli rasmlar, qog`ozli korobka, magnitli 
qarmok.. Skryepkalar pryedmyetli rasmlarga o`rnatiladi. 
O`yinning borishi: Bolalar navbat bilan qarmok, yordamida pryedmyetli 
rasmlarni tuta boshlaydilar va nomlaydilar. Tyegishli tovushning (masalan «R» 
tovushi) so`zda bor yoki yo`qligini, so`zdagi o`rnini (boshida, oxirida, o`rtasida) 
aniqlaydilar. To`g`ri javob uchun ochko bilan taqdirlanadi. Ochkosi ko`p bola 
g`olib hisoblanadi. 
«Kim diqqatlirok?». 
Maqsad: Tovushlarni eshitib farqlashga o`rgatish, fonyematik idrokni 
rivojlantirish. 
Jihoz: Tyegishli tovushga oid rasmlar. 
O`yinning borishi: Bolalar stol atrofida o`tiradilar. 
Logopyed: «Hozir sizlarga rasmlar ko`rsataman va nomini aytaman, sizlar esa 
diqqat bilan eshitib, barcha so`zlar uchun umumiy bo`lgan tovushni topasizlar. 
Kim topsa qo`lini ko`tarib javob byeradi», dyeb bolalarga o`yinning shartini 
tushuntiradi. Kyeyin logopyed rasmlarni ko`rsatib nomlaydi. (masalan, s 
tovushidan boshlangan so`zlarni: stakan, somsa, sumka, supurgi, sovun). Bolalar 
esa: s tovushi, dyeb javob byeradilar. 


73 
Logopyed: «To`g`ri, bu so`zlarning barchasi s tovushidan boshlanadi. 
So`zlarni qayta nomlab byering dyeydi». Bolalar eslab, ularni nomlaydilar. 
Kyeyin, o`zlari tovushdan boshlanadigan boshqa so`zlarni topib nomlashlari 
kyerak. O`yinni murakkablashtirish mumkin. 
«Kim ko`proq so`z topadi?» 
Maqsad: Tovushlarni farqlashga o`rgatish. 
Jihoz: Koptok, fishkalar. 
O`yinning borishi: Logopyed biror tovushni aytadi va bolalardan ushbu 
tovushga oid so`z topish kyerakligini so`raydi. Kyeyin bolalar doira shaklida 
turadilar. Ishtirokchilardan bittasi koptokni birorta bolaga qarata uloqtiradi. 
Koptokni ilib olgan bola tovush ishtirokidagi birorta so`zni aytishi kyerak. Javob 
byergan bolaga fishka byeriladi. Javob byerolmagan yoki aytilgan so`zni qaytargan 
bolaga fishka byerilmaydi. G`olib fishkalar soniga qarab aniqlanadi. 

Download 496,65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish