O‘quv reja va dastur (V-IX sinf) Toshkent-2011 Tuzuvchi

5-Amaliy ish: tog` jinslari namunalarini (magmatik, cho`kindi kimyoviy, organik noorganik tog` jinslari) o`rganish balandlik va chuqurlik shkalalari yordamida eng baland tog`larni va eng chuqur cho`kma hamda botiqlarni xaritadan topish. O`zbekistondagi eng baland cho`qqilarni, eng chuqur botiqlarni aniqlash. O`z joyi relyefi va bu Yerda tarqalgan tog` jinslarini o`rganish. Yosuvsiz xaritaga dunyodagi va O`zbekistondagi eng baland tog`larni, chuqur cho`kmalarni hamda botiqlarni tushirish.

Gidrosfera-Yerning suv qobig`i. 12 soat.

Yerdagi suv, suvning dunyo bo`ylab aylanib yurushining ahamiyati. Yerning suv qobig`i va uning qismlari. Dunyo okeani va uning qismlari, orollar, yarim orollar, dengiz, qo`ltiq bo`g`ozlar, okean suvlarining sho`rligi, harakati, sunami, okean oqimlari. Dengiz to`lqinlari, okeanlardagi o`simlik va hayvonot, okean va dengizlardan foydalanish hamda muhofaza qilish.

Quruqlikdagi suvlar. Daryolar, daryo havzasi, suvayirig`ich, daryo manbai, tog` daryolari va tekislik daryolari, sharsharalar, daryolarning to`yinishi, suv sarfi va suv sathi, Daryolar suvidan foydalanish va muhofaza qilish. Sardobalar va hovuzlar. Yer osti suvlari, suv o`tkazadigan, suv o`tkazmaydigan qatlamlar, buloqlar, Yer osti suvlari, ulardan foydalanish va muhofaza qilish. Shifobaxsh suvlar.

Ko`llar. Ko`l nima? Orol dengizi. Issiqko`l. Ko`llarning turlari. Tog` muzliklari ularning ahamiyati. O`zbekistonda suvdan foydalanish va suvni muhofaza qilish. Chuchuk suv muoammosining kelib chiqishi va oldini olish yo`llari. O`zbekistonda suv manbaalari va suv inshooatlaridan foydalanish.

6- Amaliy ish: yozuvsiz xaritadaga materik va okeanlarni, eng yirik dengiz, qo`ltiq hamda bo`g`ozlarni, orol va yarim orollarning nomini yozish. O`zbekistondagi daryolar, ko`llar, suv omborlarining ro`yxatini daftarga yozish.

O`z joyidagi suv ob’yektlarining (daryo, kanal, ariq, buloq) suv sarfini (o`qituvchi rahbarligida iloji bor joylarda o`lchash va ta`riflab yozish.