O’quv materiallari mavzu: hayvolar morfologiya fanini mazmuni, mohiyati va vazifalari

Qorin va tos devorlaridagi limfa tugunlari. Bel limfa tugunlari – ln.n.lumbales aortici bir nechta mayda tugunchadan iborat bo’lib, aorta va keyingi kovak vena atrofida joylashadi.
Yonboshning o’rta qism limfa tugunlari – ln.n.iliaci medialis yonboshning tashqi arteriyasi boshlanadigan qismda joylashadi.
Yonboshning yon tomon limfa tugunlari – ln.n.iliaci lateralis yonbosh suyagiga yaqin joylashadi.
Yonboshning tashqi limfa tugunlari – ln.n.iliaci externi qorin devorining ichki yuzasida joylashadi.
Tos limfa tugunlari – ln.n.hypogasterici yonboshning ichki arteriyalari oralig’ida joylashadi.
Dumg’aza limfa tugunlari – ln.n.sacralis tosning keng payi ustida joylashadi.
Quymich limfa tugunlari – ln.n.ischiadicus faqat qoramollarda bo’ladi, uzunligi 2,5 – 3,5 sm bo’lib, keng pay ustida joylashadi.
Qorin va tos bo’shlig’i organlaridagi limfa tugunlari:
Qorin limfa tugunlari – ln.n.coeliaci qorin arteriyasi atrofida joylashadi.
Jigar limfa tugunlari – ln.n.hepatici jigar qopqasida uchraydi.
Taloq limfa tugunlari – ln.n.lienalis taloq qopqasida joylashadi
Charvi limfa tugunlari – ln.n.omentalis qorin – taloq payida joylashib, otlarda 14 – 20 tagacha bo’ladi.
Ichak pardasining oldingi tomon limfa tugunlari – ln.n.mesenterici cranialis ichak pardasida joylashadi.
Achchiq ichak limfa tugunlari – ln.n.jejunalis achchiq ichak pardasida joylashadi.
Ko’richak limfa tugunlari – ln.n.caecalis kavsh qaytaruvchi hayvonlarda ko’richak va yonbosh ichaklarda uchraydi.
Chambar ichak limfa tugunlari – ln.n.colici bir tuyoqlilarda esa 6000 tagacha bo’ladi.
Ichak pardasining orqa tomon limfa tugunlari – ln.n.mesenterici caudalis ichak pardaning orqa tomon arteriyasi atrofida joylashadi. Bir tuyoqli hayvonlarda 1600 – 1800 gacha bo’lib, har qaysisining uzunligi 0,1 – 5 sm keladi.
To’g’ri ichak limfa tugunlari – ln.n.rectalis to’g’ri ichakning yuqorigi yuzasida joylashadi.
Orqa chiqaruv teshigi limfa tugunlari – ln.n.anales orqa chiqaruv teshigining atrofidagi teri ostida joylashadi.
Buyrak limfa tugunlari – ln.n.renales buyrak arteriyasi atrofida joylashadi. Kavsh qaytaruvchi hayvonlarda 3 – 5 ta, bir tuyoqlilarda 10 – 18 ta bo’ladi.
Qonning shaklli elementlari: eritrositlar, limfositlar va trombositlar doim nobud bo’lib, o’rniga yangilari paydo bo’lib turadi. Bu funksiyani qon hosil qiluvchi organlar bajaradi. Taloq, qizil ilik, limfa tugunlari, limfoid organlar, bodom bezi va to’sh orti bezi (timus) qon hosil qiluvchi organlardir.