O’quv darslik



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet346/482
Sana27.03.2022
Hajmi12,93 Mb.
#513455
1   ...   342   343   344   345   346   347   348   349   ...   482
Bog'liq
Xarkeevich o\'zbekcha

 
 
SUVDA VA YOG’DA ERIYDIGAN VITAMIN 
PREPARATLARI
Vitaminlarni modda almashinuvida qatnashishi ko‘p jihatdan ularning 
ko‘pchiligi kofermentlar yoki ularning tarkibiy qismi ekanliklari bilan 
bog‘likdir. Aksariyat vitaminlar organizmda sintezlanmaydi. Odatda ovqat 
mahsulotlari ularning manbaidir. Fakat vitamin D
3
(ultrafiolet nurlar ta’sirida 
terida) va nikotinamid (triptofandan) organizm to‘qimalarida sintezlanadi. Qator 
vitaminlarni (vitamin K va boshqalar) yo’g‘on ichakda mikroorganizmlar xosil 
qiladilar. 


- 630 -
Ma’lum sharoitda, ko‘p yoki kam darajada, vitaminlar etishmovchiligi 
(gipovitaminoz, avitaminoz) rivojlanishi mumkin. Etishmovchilikni eng ko‘p 
sababi ovqat maxsulotlarida vitaminlar kam bo‘lishidir. Bundan tashqari ovqat 
xazm kilish trakti funsiyasining patologik o‘zgarishi vitaminlar so‘rilishini 
buzishi mumkin. Qator xolatlarda gipovitaminoz organizmni vitaminlarga 
bo‘lgan extiyojini ortishi tufayli ham yuzaga kelish mumkin (masalan: 
xomiladorlik, tireotoksikoz, istimalash, bezgak).Vitaminlar yetishmasligining 
asosiy sabablari quyidagilardir: 

EKZOGEN: Organizmga kirishini kamayishi, ovqat mahsulotlarini 
noto‘g‘ri tayyorlash, ovqatlanish meyorini buzilishi, homiladorlik, 
infeksiyalar, laktatsiya, aqliy va jismoniy zo‘riqish, ekstremal omillar 
ta’siri, dorilarni (antibiotiklar, sulfanilamidlar, gormonlar, diuretiklar, 
surgi vositalari) qabul qilish.

ENDOGEN: MIT xastaliklari, jigarni jarohatlanishi, tug‘ma patalogiyalar, 
vitaminlarni o‘zaro ta’sirini buzilishi. 
Vitaminlar 
yetishmovchiligini 
bartaraf 
etish 
kerakli 
vitaminlar, 
sabzavotlar, xayvon maxsulotlari tutgan parhezni qo‘llashdan iboratdir. Bu 
shubhasiz gipovitaminozlarni bartaraf etishning eng qulay va sodda yo’li, chunki 
ovqat tarkibida vitaminlar kompleksi bo‘ladi. Ammo bunda vitaminlarni 
dozasini belgilash qiyin bo‘ladi. Agar vitaminlarni so‘rilishi buzilgan bo’lsa 
ovqat maxsulotlarni qo‘llash samarasizdir. 
Gipo- va avitaminozlarni davolashda farmatsevtik korxonalar ishlab 
chikarayotgan vitamin preparatlari muhim o‘rin tutadi. Ular ko‘p jixatdan 
qulaydir.Avvalombor ularni ishlab chiqarish yil fasllariga bog‘liq emas. Vitamin 
preparatlarini aniq dozalash mumkin. Agar enteral qo‘llash kerakli natija 
bermasa ularni parenteral qo‘llash mumkin. Ammo vitamin preparatlari bilan 
zaxarlanish (ayniqsa yog‘da eruvchi vitaminlar) gipervitaminoz rivojlanishi 
mumkinligini xisobga olish zarur.
Vitamin preparatlari 2 guruxga bo‘linadi: (1 va 2 jadvallar): 


- 631 -

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   342   343   344   345   346   347   348   349   ...   482




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish