Oqsill strukturalari va xossalari

Oqsill strukturalari va xossalari

Oqsillar yuqori molekulali azot saqlovchi organik moddalar bo׳lib, ular aminokislotalardan tashkil topgandir.

• Oqsillar yuqori molekulali azot saqlovchi organik moddalar bo׳lib, ular aminokislotalardan tashkil topgandir.
• Oqsillarning elementlar tarkibi:
• Uglerod - 50-54%
• Kislorod – 21-23%
• Vodorod – 6,5-7,3%
• Azot – 15-17%
• Oltingugurt – 0,5%

Oqsil va peptidlar

A’zo va to׳qimalarning oqsillari

• Oqsillar odam tana vazni quruq massasining taxminan 45%ni tashkil etadi.
• Mushak, o׳pka, taloq, buyrak quruq massasining 70-80%.
• Suyak, yog׳ to׳qimasida 3-8%.
• Polipeptid zanjiri 50 aminokislotadan kam bo׳lsa – peptid deb ataladi, ularga rilizing gormonlar, enkefalinlar, neyropeptidlar, angiotenzinogen 2, glutation, vazopressin, oksitotsin, kininlar va boshqalar kiradi. 50 aminokislotadan ziyod bo׳lsa – oqsil deb ataladi (miozin, RNK-aza, kollagen, lizotsim, immunoglobulinlar, albuminlar, insulin va boshqalar).

Oqsillarning asosiy vazifalari

• Fermentativ yoki katalitik
• Gormonal yoki regulyator
• Retseptor
• Transport
• Struktur
• Tayanch yeki mexanik
• Rezerv yoki trofik
• Mexanokimiyoviy yoki kiskarish
• Elektroosmotik
• Energotransformatsiya
• Kogenetik
• Antitoksik
• Toksik
• Gemostatik

Peptidlarning asosiy vazifalari

• Gormonal (rilizing gormonlar, vazopressin, oksitotsin, melanotsit stimullovchi gormon, glyukagon)
• Xazm qilish jarayonlarini boshqarish (gastrin, xoletsistokinin, vazointestinal peptid)
• Қon tomirlar tonusini va AB boshqarish (bradikinin, kallidin, angotenzin 2)
• Ishtaxani boshqarish (leptin, neyropeptid Y, melanotsit stimullovchi gormon, β-endorfinlar)
• Og׳riqni qoldiruvchi peptidlar (enkefalinlar, endorfinlar, opioid peptidlar)
• MNS faoliyatini, uyqu, xotira, o׳zlashtirish, xayajon, qo׳rquv jarayonlarida ishtirok etuvchi peptidlar.