Oqsill strukturalari va xossalari

Oqsillarning uchlamchi qurilishi

• Birlamchi va ikkilamchi qurilishga ega bo׳lgan oqsillarning fazoviy joylashishi uchlamchi qurilishni hosil qiladi. Bunda gidrofob yadro va gidrofil qavat hosil bo׳ladi, oqsilning faol markazi shakllanadi.
• Mustahkamlovchi bog׳lar: ion, vodorod, disulfid.
• Bunda ikkilamchi superstruktura hosil bo׳ladi (β-bochkacha, α-spiral-qayilish- α-spiral, «rux barmoqchalari», «leysinovaya zastejka-molniya»).

Oqsillar uchlamchi qurilishi

Polipeptid zanjidra, ma’lum qismlari ikkilamchi strukturaga ega, odatda fazoviy joylashib nisbatan kompakt tizimni xosil qiladi, ikkilamchi struktura elementlari ta’sirlanib boglar xosil qiladi.

Kupgini oqsillar uchun uchlamchi kurilma ularning fazoviy strukturasiga ekvivalent
Xar bir oqsil uzini unikal fazoviy kurilmasiga ega

Oqsillar uchlamchi qurilishi

α
β
α/β

Oqsillarning superikkilamchi qurilishi

Oqsillarning to׳rtlamchi qurilishi

Turtlamchi struktura bir nechta polipeptid zanjirlardan tashkil topgan oqsillarga xos.
Bir nechta subbirliklar assotsiatsisi natijasida kompakt globula vujudga keladi. Bu oqsil subbirliklarini fazoda joylashishi.
4та subbirlikdan
2 subbirlikdan
12 subbirlikdan

Oqsillarning to׳rtlamchi qurilishi

• Bir-necha polipeptid zanjirlarni fazoviy joylashishi 4-chi qurilishni hosil qiladi. Masalan: geksokinaza - 2, gemoglobin va LDG – 4, glutaminsintetaza – 12, PDG – 312 protomerlardan tashkil topgan.
• Ular komplementarlik va folding asosida birikadi va oligomer oqsilni hosil qiladi.
• Folding – polipeptid zanjirini to׳g׳ri fazoviy strukturasining shakllanishi. Bunda «shaperonlar» (mahsus oksillar) ishtirok etadi.

Oqsilni nativ konformatsiyasini xosil bulish boskichlari ( oqsilni Folding )