Oqsill strukturalari va xossalari

Oqsillarning ligandlar bilan bog׳lanishi

• xar bir oqsil o׳ziga xos modda bilan tanlab bog׳lanishi mumkin. Bu moddalar ligandlar deb atalib, turli darajada tuzilgan modda bo׳lishi mumkin (past molekulali modda, makromolekula, oqsil).

Лиганд

Ontogenez va kasalliklarda organizm oqsil tarkibining o׳zgarishi

• Organizm individual taraqqiyotida oqsil tarkibi o׳zgarib boradi. Embrional davrda jigar va ichakdagi ko׳pchilik fermentlar bo׳lmaydi, bola tug׳ilganidan keyin sintezlana boshlaydi.
• Masalan: homilada – HbF, tug׳ilgandan so׳ng NvA bilan almashadi, go׳dak bolalar ichagida laktaza miqdori ko׳p, yoshi o׳tgan sari uni miqdori kamayadi va amilaza ortadi.
• Oqsillarning tarkibi turli kasalliklarda o׳zgaradi. Bunga qon plazmasi oqsillarini misol keltirish mumkin.

Proteinopatiyalar

• Irsiy:
• o׳roqsimon-xujayrali anemiya, gemofiliya, gangliozidozlar, glikogenozlar, albinizm, irsiy mitoxondrial kasalliklar, sutni ko׳taraolmaslik.
• Orttirilgan:
• gastritlarda kamkonlikning og׳ir shakllari, disbakterioz, to׳qima va biologik suyuqliklarda oqsillarning miqdoriy va sifat o׳zgarishlari, qandli diabet (gemoglobin va kristallinni glikirlanishi), miyelomada Bens-Djons oksilini paydo bulishi, alkalozda NvA kislorodga nisbatan moilligini ortishi va gipoksiyani shakillanishi.