«ona tili o`qitish metodikasi» fani


Ona tili darslarida bilimlarni muammoli yo`l bilan bayon qilish metodi



Download 2,01 Mb.
bet121/195
Sana15.09.2021
Hajmi2,01 Mb.
#175172
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   195
Bog'liq
Ona tili o`qitish metodikasi majmua

Ona tili darslarida bilimlarni muammoli yo`l bilan bayon qilish metodi. Ma`lumki, izlanishga asoslangan har qanday faoliyat sermahsul faoliyatdir. O`quvchi til hodisalarini tayyor holda o`zlashtirmay, uni izlasa, aktiv ijodiy faoliyat ko`rsatsa, o`zlashtirish jarayoni ancha samarali bo`ladi. Muammoli ta`lim ana shunday izlanish va ijodiy faoliyat ko`rsatish uchun yaxshi imkoniyat yaratdi. Bu metod shaxs va uning ijtimoiy faolligini har tomnlama rivojlantirish vositasi sifatida xizmat qiladi.

Muammoli ta`lim” tushunchasi pedagogik adabiyotlarda garchand keyingi yillarda paydo bo`lgan bo`lsa-da, ammo bu izlanuvchanlikda asoslangan g`oya ming yildan ortiqroq tarixga ega. Sharq mutafakkirlari bilish izlanish mahsuli ekanligini alohida qayd qilgan edilar. O`rta asrning buyuk donishmandi Abu Ali ibn Sino (980-1037) o`zining “Donishnoma” asarida qiyinchiliklarni engish orqali bilimlarni egallashning afzalligini ko`rsatgan edi.

Umar Xayyom (1042-1112) “Matematik trktatalar”ida bilish fikrlash zarurligiga da`vat etadi. Al-Tusiy (1201-1274) esa bilimlarni puxta egallash uchun mustaqil izlanishning zarurligini alohida qayd qiladi. Bu g`oya keyinchalik evgestik ta`lim nazariyasining yuzaga kelishiga asos bo`ldi. XIX asrning 70-yillarida Rossiyada yashagan bir guruh tilshunos olimlar (S.P.Valtalon, M.A.Ribnikova) evristik ta`lim nazariyasini ko`tarib chiqib, o`quvchilarni mustaqil ishlatish yo`li bilan ularni faollashtirishga erishish mumkinligini asoslab berdilar.

O`quvchilarni izlanishga undash suhbat asosida malga oshiriladi. Har qanday izlanishga asoslangan suhbat jarayonida muammoli vaziyat yaratish ehtiyoji bor.

Bilimlarni muammoli yo`l bilan bayon qilish o`quvchilarning ijodiy imkoniyatlarini kengaytirishga, noma`lumni izlab topish jarayonida o`zligini namoyon etishga imkon beradi. Muammoli ta`limda o`quvchilarning faoliyati shunday tashkil etiladiki, ularda o`rganilayotgan bilimlarga ehtiyoj tug`diradi. Bu metod o`rganlishi ko`zda tutilgan til hodisasini o`quvchidan pinhon saqlaydi; unda bilishga ehtiyoj zaruriyati tug`iladi. Muammoli ta`lim o`quvchilarning mustaqil ijodiy fikrlashini o`stirishga qaratilgan. Bunday ta`lim esa rivojlantiruvchi ta`limdir.

Muammoli o`qitish muammo yaratish (muammoni vujudga keltirish) bilan boshlanadi.

Ona tili ta`limi jarayonida muammoli vaziyat quyidagi hollarda yuzaga keladi:


  • noma`lumni izlab topish, qiyinchiliklarni bartaraf etish zaruriyati tug`ilganda;

  • ona tilidan egallangan bilimlarni yangi sharoitda qo`llash ehtiyoji yuzaga kelganda;

  • muammoli topshiriq bilan uni bajarish usuli o`rtasida nomutanosiblik vujudga kelganda.

  • Ona tili darslarida muammoli vaziyat yaratishning quyidagi usullaridan foydalanish mumkin:


  1. Download 2,01 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   195




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish