Ona tili ona tili, 5-sinf qoidalari

Farzona. Ziyoli ziyokorlar ziyosi. Nasriddin Rahmonov 

  

  

Maqsad  sari  qanotingni  yoz.  Ushbu  misralarda  so‘zning  shakl  va  ma’nosiga  ko‘ra  qaysi  turi  so‘z  o‘yiniga  asos 

bo‘lgan? A) sinonimlar  B) paronimlar  C) antonimlar  D) omonimlar 488. So‘zning atash ma’nosi qanday ma’nosi 

sanaladi?  

A) so‘zlarning borliqdagi qan­day narsa-hodisalar bildirishi  

B) so‘zlarning borliqdagi qanday belgi-xususiyatlarni bildirishi  

C) so‘zlarning borliqdagi qanday harakat-holatlarni bildirishi  D) barchasi 489. Qaysi so‘z turkumlari atash 

ma’nosiga ega?  

A) mustaqil so‘z turkumlari, alohida so‘z turkumlari  B) faqat mustaqil so‘z turkumlari  

C) mustaqil so‘z turkumlari, qisman yordamchi so‘z turkumlari  D) mustaqil so‘z turkumlari va taqlidiy so‘zlar 

490. Atash ma’nosiga ega bo‘l­magan mustaqil so‘z turkumi qaysi?  

A) ot B) olmosh C) son D) ravish  

491. Nutqiy jarayonda bir necha ma’nolarda ishlatiladigan so‘zlar qanday ataladi?  

A) ko‘p ma’noli so‘zlar  B) shakldosh so‘zlar  C) ma’nodosh so‘zlar  D) bir tovush bilan farqlanuvchi so‘zlar  

492. Og‘iz, qo‘l, oyoq, maktab, bo‘g‘in, tom, o‘tmas, dastur­xon, kitob, non, iflos, yo‘l, sovuq, chuqur, xira, tish, 

quloq, burun, yuz, bel, peshana, etak, er, qosh, ko‘z. Bular qanday birliklar?  

A) shakldosh so‘zlar  B) bir ma’noli so‘zlar  C) ko‘p ma’noli so‘zlar  D) eskirgan so‘zlar 

493. Tobe so‘z ko‘chma ma’­noda ishlatilgan birliklarga misol keltiring.  

A) iliq munosabat, chuqur tekshirmoq  B) xira odam, sovuq xabar  

C) istiqlol yo‘li, mehr tafti  D) A va B  

494. Hokim so‘z ko‘chma ma’noda ishlatilgan birliklarga misol keltiring.  

A) iliq munosabat, chuqur tekshirmoq  B) xira odam, sovuq xabar  C) istiqlol yo‘li, mehr tafti  D) A va B 

495. So‘zning nutq jarayoniga bog‘liq bo‘lmagan ma’nosi uning qanday ma’nosi sanaladi?  

A) o‘z ma’nosi  B) ko‘chma ma’nosi  C) majoziy ma’nosi  D) B va C  

496. So‘zning nutqda boshqa so‘zlarga bog‘lanib hosil qiladigan ma’nosi qanday ma’no 

sanaladi? A) o‘z ma’nosi  B) ko‘chma ma’nosi  C) majoziy ma’nosi  D) B va C 497. O‘z va 

ko‘chma ma’no birikib qanday so‘zni hosil qiladi?  

A) ko‘p ma’noli so‘zni  B) shakldosh so‘zni  C) ma’nodosh so‘zni  D) bir tovush bilan farqlanuvchi so‘zni 

498. Aytilishi va yozilishi bir xil so‘zlar ...  

A) shakldosh so‘zlar  B) ma’nodosh so‘zlar  C) zid ma’noli so‘zlar  D) bir tovush bilan farq qiluvchi so‘zlar 

499. Ko‘p ma’noli so‘z va shakldosh so‘zning bir-biridan farqi nima?  

A) ko‘p ma’noli so‘zlar har xil so‘z turkumi doirasida bo‘ladi, shakldosh so‘zlar bir xil so‘z turkumi doirasida 

bo‘ladi  

B) shakldosh so‘zlarga bir xil so‘roq beriladi, ko‘p ma’noli so‘zlarga har xil so‘roq beriladi  

C) ko‘p ma’noli so‘zlarda so‘z­lar tarixan bir so‘z bo‘ladi, ularning ma’nolari bir-biriga ya­qin, ma’no ipi 

uzilmagan. Shakldosh so‘zlar esa shakli bir xil bo‘lib qolgan har xil so‘zlar. Ma’nolarining bir-biriga umuman 

aloqasi bo‘lmaydi D) shakldosh so‘zlarda so‘zlar tarixan bir so‘z bo‘ladi, ular­ning ma’nolari bir-biriga yaqin, 

ma’no ipi uzilmagan. Ko‘p ma’­noli so‘zlar esa shakli bir xil bo‘lib qolgan har xil so‘zlar. Ma’nolarining bir-

biriga umuman aloqasi bo‘lmaydi  

500. Yoshliging g‘animat, bo­lam, o‘sib, un, Chiqarma behuda sado hamda un. Ko‘r, quyosh tig‘ida va tegirmonda 

Ezilib, so‘ng aziz bo‘ldi bug‘doy, un. Ushbu tuyuqdagi omonim so‘zlar qaysi turkumga oid?  

A) ot va fe’l B) fe’l va sifat C) ot va sifat D) ot  

501. Qorong‘u kechada ko‘kka ko‘z tikib, Eng yorug‘ yulduzdan seni so‘rayman. Ushbu misralarda so‘zning shakl 

va ma’no munosabatiga ko‘ra qaysi turlari mavjud? A) zid ma’noli so‘z, shakldosh so‘z B) shakldosh so‘zlar C) zid 

ma’noli so‘zlar, ma’nodosh so‘zlar  D) zid ma’noli so‘zlar 502. Qanday so‘zlar uyadosh so‘zlar deyiladi?  

A) ma’nosi qarama-qarshi bo‘lgan so‘zlar  B) ma’nosi bir xil so‘zlar  

C) ma’nosi bir-biridan tubdan farq qilgan shakldosh so‘zlar  D) bir mazmuniy uyaga mansub so‘zlar 

503. Bir tovush bilan farq qiladigan so‘zlar qanday nomlanadi?  

A) sinonimlar B) paronimlar C) antonimlar D) omonimlar  

504. Nutqda qanday so‘zlarni almashtirib qo‘llash katta xatolikka olib kelishi mumkin?  

A) shakldosh so‘zlar B) ma’nodosh so‘zlar C) zid ma’noli so‘zlar D) bir tovush bilan farq qiluvchi so‘zlar 

505. Abzal nima?  

A) ustun  B) ot-ulovni egarlash yoki aravaga qo‘shish uchun zarur asboblarning jami  C) poyabzal D) razm 

506. Bir umumiy ma’noni bildiruvchi ikki va undan ortiq so‘zlar qanday ataladi?  

A) shakldosh so‘zlar B) ma’nodosh so‘zlar  C) zid ma’noli so‘zlar D) bir tovush bilan farq qiluvchi so‘zlar 

507. Ma’nodosh so‘zlar qanday holatlarda ishlatiladi?  

---