Ona tili ona tili, 5-sinf qoidalari

Farzona. Ziyoli ziyokorlar ziyosi. Nasriddin Rahmonov 

  

  

1. Bir ma’noni xilma-xil so‘zlar orqali nozik ma’nolarni ifodalashda. 2. So‘z sehrini namoyish qilishda. 3. Nutqni 

bezashda, ta’sirchanligini ta’minlashda.  A) 1, 2 B) 1, 2, 3 C) 2, 3 D) 1, 3  

508. Dominant so‘z so‘zning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra qaysi turida uchraydi?  

A) shakldosh so‘zlar B) ma’nodosh so‘zlar C) zid ma’noli so‘zlar D) bir tovush bilan farq qiluv­chi so‘zlar 

509. Bayon etmoq, irod etmoq so‘zlari qaysi uslubga xos?  

A) yozma uslubga B) kitobiy uslubga C) rasmiy uslubga D) A va B  

510. Baqirmoq so‘zi shivirlamoq, gapirmoq so‘ziga nisbatan qaysi xususiyatiga ko‘ra faqrlanadi?  

A) uslubiga ko‘ra B) ovozning baland-pastligiga qarab 

C) salbiy-ijobiy bo‘yoqdorligiga ko‘ra D) barchasi  

511. Oq kun – baxt-u saodat, Qora kun – g‘am, musibat. Ushbu misralar so‘zning shakl va ma’no munosabatiga 

ko‘ra qaysi turidan tarkib topgan?  A) shakldosh so‘zlar B) ma’nodosh so‘zlar  C) zid ma’noli so‘zlar, ma’nodosh 

so‘zlar  D) bir tovush bilan farq qiluvchi so‘zlar  

512. Ilgari – hozir, tonggi – tungi, kecha – kunduz, avval – keyin kabi zid ma’noli so‘zlar qanday mazmunni ifoda 

etgan?  A) xil-xususiyat B) o‘lchov-hajm C) makon-zamon  D) payt  

513. Yo‘g‘on – ingichka, katta – kichik, ozg‘in – semiz, baland – past kabi zid ma’noli so‘zlar qanday mazmunni 

ifoda etgan?  A) xil-xususiyat B) o‘lchov-hajm C) makon-zamon D) payt  

514. O‘zbek tili leksikasi necha xil yo‘l bilan boyiydi?  A) 2 xil B) 3 xil C) 4 xil D) 6 xil 515. O‘zbek tili 

leksikasining ichki boyish yo‘llari nimalarga asoslanadi?  

1. Shevalardan so‘z olish. 2. So‘z yasash imkoniyatlaridan foydalanish 3. Eskirgan so’zlarga yangi ma’no berib 

qabul qilish  A) 1  B) 1, 2  C) 1, 2, 3  D) 2, 3  

516. Qanday so‘zlar olinma so‘zlar deyiladi?  

A) boshqa tillarga o‘tgan so‘zlar B) boshqa tillardan olingan so‘zlar  

C) yangilik bo‘yog‘iga ega so‘zlar D) eskirgan so‘zlar  

517. O‘zbek tilidan boshqa tillar leksikasiga o‘zlashgan so‘zlarga misollar keltiring.  

A) kurash, yonbosh, chala, halol B) birja, fermer, kollej, litsey  

C) usturlob, handasa, fiqh, jo‘g‘rofiya, riyoziyot, falakiyot D) qozi, jallod, mingboshi, yuzboshi  

518. Tilimizning ma’lum davrida qo‘llanib, hozirgi kunda foydalanilmaydigan so‘zlar qanday ataladi?  

A) eskirgan so‘zlar B) atamalar C) tasviriy ifodalar D) shevaga oid so‘zlar  

519. So‘zlar necha xil yo‘l bilan eskiradi?  A) 2 xil B) 3 xil C) 4 xil D) 6 xil  

520. So‘z o‘zi ifodalagan tushuncha bilan birga eskirsa qanday so‘z hisoblanadi?  

A) arxaik B) atama C) tasviriy ifoda D) tarixiy so‘z  

521. Tarixiy so‘zlarga misol keltiring.  

A) usturlob, handasa, fiqh, jo‘g‘rofiya, riyoziyot, falakiyot B) qozi, jallod, mingboshi, 

yuzboshi C) birja, fermer, kollej, litsey  D) A va B 522. Qanday so‘zlar arxaik so‘zlar 

deyiladi?  

A) so‘z o‘zi ifodalagan tushuncha bilan birga eskiradi  

B) so‘z eskirib, tushuncha saqlanadi va u boshqa so‘z bilan almashtiriladi  

C) yangilik bo‘yog‘iga ega bo‘lgan so‘zlar  D) ma’lum hududda ishlatiladigan so‘zlar 523. Arxaik so‘zlarga misol 

keltiring.  

A) usturlob, handasa, fiqh, jo‘g‘rofiya, riyoziyot, falakiyot  

B) qozi, jallod, mingboshi, yuzboshi C) birja, fermer, kollej, litsey  D) A va B 524. Hozirgi 

kunda yangilik bo‘yog‘iga ega so‘zlar qanday nom­­lanadi? A) arxaik so‘zlar B) tasviriy 

ifodalar C) iboralar D) neologizmlar 525. Birja, fermer, kollej, litsey. Bular qanday birlik?  

A) neologism B) olinma so‘zlar C) atamalar D) A va B  

526. Ma’nosi, odatda, bir so‘zga teng keladigan so‘zlar qo‘shilmasi nima deyiladi?  

A) arxaik so‘zlar B) tasviriy ifodalar C) iboralar D) atamalar  

527. Qaysi birliklarga bitta so‘roq beriladi va ular bitta gap bo‘lagi bo‘ladi?  

A) ibora va tasviriy ifoda B) ibora va so‘z birikmasi C) ibora va matal D) tasviriy ifoda va so‘z birikmasi  

528. Nutqni ta’sirchan qilish uchun ishlatiladigan birliklar …  1. Ma’nodosh so‘zlar. 2. Iboralar. 3. Tasviriy 

ifodalar.  

A) 1, 2  B) 2, 3 C) faqat 1  D) 1, 2, 3  

529. 1. Burni ko‘tarilgan. 2. Og‘zi qulog‘ida. 3. Oyog‘ini qo‘liga olib kelmoq. 4. Yog‘ tushsa yalagudek. 5. Tilining 

uchida turmoq. 6. Tishining kovagida saq­lamoq. 7. Tilidan bol tommoq. 8. Ilonning yog‘ini yalagan. 9. Qo‘li kaltalik 

qilmoq. 10. Yetti o‘lchab bir kesmoq. 11. Mum tishlamoq. 12. Belni bog‘lamoq. 13. Do‘ppisini osmonga otmoq. 14. 

---