O’lkashunoslik fanidan oraliq savollariga javoblar. Antik davri arxeologiyasi

46.Xalq og‘zaki ijodi o‘lkamiz tarixini o‘rganishda manba sifatida.
&&&&&&&&&&&
47.Xorazm yozuvi QADIMGI XORAZM YOZUVI – O‟rta Osiyo xalqlarining eng qadimgi yozuvlaridan biri. Xorazmdagi Katta Oybuyirqal‟a shahar xarobasidan topilgan xum sirtiga yozilgan yozuv hozirgi paytda ushbu hududda topilgan yozuvlarning eng qadimgisi deb hisoblanmoqda. Arxeologik ma‟lumotlarga ko‟ra bu yozuv miloddan avvalgi V-IV asrlarga tegishlidir. Miloddan avvalgi IV-III asrlarga oid yana bir qadimgi Xorazm yozuvi Qo‟yqirilganqal‟adan topilgan sopol idishining sirtida saqlangan. Bu manba yagona “aspabarak” – “otliq”, “chavandoz” ma‟nosida tarjima qilingan. Olimlarning hisoblashlaricha miloddan avvalgi III asrda oromiy alifbosi negizida mustaqil xorazm yozuvi kashf etiladi va bu yozuv uzoq yillar mobaynida muomalada bo‟ladi. Xorazm tili qadimgi forsiy tilning Sharqiy eron lahjasiga yaqin bo‟lgan. Eramizning VI-VII asrlaridan boshlab bu til va yozuv asta sekin iste‟moldan chiqa borib, VIII-IX asrlarga kelganda umuman tushunarsiz o‟lik tilga aylangan. Qadimgi Xorazm tilidagi ba‟zi bir so‟zlar hozirgi Xorazm shevasida saqlanib qolgan. Xorazm yozuvi yodgorliklari milodiy I-VIII asrlar oralig‟ida zarb etilgan Xorazm shohlari tangalarida, Tuproqqal‟adan topilgan Xorazmshoxlarning arxivida, To‟qqal‟a yodgorligidan topilgan ossuariylar sirtida, Mizdahkon yodgorliklari majmuasidagi Govurqal‟adan topib o‟rganilgan.
48.Yevropa tillaridagi yozma manbalarda O‘rta Osiyo
37-savoldagi Yevropa manbalari to’g’ri keladi
49.Yunon-baqtriya yozuvi
Bu yozuv Baqtriya davlati hududlarida amalda qo„llanilgan. U oromiy-pahlaviy yozuvi variantlaridan biri bo„lib, Baqtriyadagi mahalliy so„zlashuv tiliga moslab, isloh qilingan yozuvdan iboratdir.