Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

GAT maʼlumotlari to‘plami –har qaysi ma’lumot mavzulari uchun 
tasvirlash to‘plami demakdir. 
Geografik maʼlumotlar to‘plami GAT maʼlumotlar 
bazasida fazoviy obyektlar sinflari, shuningdek, rastrmaʼlumotlar to‘plami 
ko‘rinishida tasvirlanishi mumkin. 
Ko‘pchilik mavzular bitta bir turdagi obyektlar to‘plami sifatida tasvirlanadi, 
misol uchun tuproq turlari poligoni fazoviy obyekt sinfi ko‘rinishida yoki nuqtali 
fazoviy obyekt hisoblangan qazilmalarning joylashgan o‘rni sifatida. Boshqa 
mavzular, masalan, transport tarmog‘i, bir nechamaʼlumotlar to‘plami sifatida 

---

50 
tasvirlanishi mumkin (fazoviy bog‘langan fazoviy obyektlar sinfi: ko‘chalar, 
ko‘chalarning kesishgan o‘rni, ko‘priklar, avtomagistraldan chiqish joylari va h.k.). 
Rastrmaʼlumotlar to‘plami davom etuvchi yuzalarni tasvirlash uchun 
ishlatiladi, misol uchun relyef, qiyalik yuzalari, ekspozitsiyalar,shuningdek, 
kosmik syomkalar, aerofotosyomkalar va boshqa maʼlumotlar to‘plamini, doimiy 
tarmoq uzellarida aniqlangan qiymat (misol uchun yer silkinishi turi yoki 
o‘simliklar turi) ni tasvirlash uchun. 
GATda fazoviy tasvirlashni aniqlashga mavjud maʼlumotlarmanbayi va 
kelajakda foydalanishi kutilayotgan ma’lumot manbalari ham ta’sir ko‘rsatadi. 
GAT foydalanuvchilari maʼlumotlar bazasini loyihalashtirayotganda ularni 
qo‘llash usullarini ham hisobga olishadi. GAT qanday savollarga javob berishini 
ular aniq tushunishadi. Bunday savollarni aniqlash har bir mavzu tarkibini, 
shuningdek, ular qanday geografik tasvirlanishini aniqlashga yordam beradi. Misol 
uchun, relyef yuzasini tasvirlashning ko‘plab uslublari mavjud: relyef yuzasining 
davomiyligi (TIN), izochiziqlar ko‘rinishida balandlik qiymatlari yozuvlari (tepalik 
qiymati, eng baland nuqtalar) yoki cho‘zilgan relyef surati sifatida. Bu relyefni 
tasvirlash uslublaridan istalgani maxsus GAT maʼlumotlar bazasi loyihasi uchun 
to‘g‘ri kelishi mumkin.