Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

Rastr maʼlumotlarning qo‘llanish imkoniyatlari 
Qo‘yiladigan uskunalar 
Bajariladigan masalalar 
Rastr maʼlumotlari yig‘indisi 
Tasvirli va blokli mozaika rastrning juda yirik hamda 
uzluksiz maʼlumotlar yig‘indisini boshqarish 
Mozaika maʼlumotlari 
yig‘indisi 
Mozaika maʼlumotlari yig‘indisi – bu rastr katalogini 
tezlik bilan aks ettiradigan rastr ma’lumotlari to‘plami 
va rastr katalogining gibridi bo‘lmish ma’lumotlar 
modeli demakdir. Ular rastr suratlar ma’lumotlari 
to‘plamiga 
so‘rovnoma 
qilish, 
ko‘rib 
chiqish, 
boshqarish va saqlash imkonini beradi 

---

23 
Rastrlar kataloglari 
Bir necha masalani yechish, shu jumladan: 

har bir blok alohida tasvirdan tashkil topgan 
tasvirlarining blokli qatlamini boshqarish 

maʼlumotlar bazasini boshqarish tizimidagi 
rastrlar tartibli ketma-ketligini boshqarish 

rastrlarni vaqtincha ketma-ketlikda boshqarish 

---

24 
 
 
 
Jadvaldagi rastr atributiv 
maydonlar 
Tasvir yoki skanerlangan hujjatlarni atribut jadvallari 
ko‘rinishida saqlash 
 
1.6. Geoma’lumotlar bazasi turlari 
Geoma’lumotlar bazasi – bu ma’lumotlar to‘plamini saqlash uchun 
ishlatiladigan «konteyner» deganidir. Geoma’lumotlar bazasining 3 ta turi mavjud 
(1.6-jadval):
1. 
Faylli geoma’lumotlar bazasi
faylli tizimda papkalarda saqlanadi. Har bir 
ma’lumotlar to‘plami fayl shaklida saqlanadi va 1 TB (Terabayt) hajmgacha 
kattalikda bo‘lishi mumkin. 

---

25 
Bu turdagi geoma’lumotlar bazasini Shaxsiy geoma’lumotlar bazasi o‘rniga 
ishlatish tavsiya etiladi. 
2. 
Shaxsiy geoma’lumotlar bazasi
– hamma ma’lumotlar to‘plami Microsoft 
Accessning ma’lumotlar bazasida fayl shaklida saqlanadi va 2 GB hajmgacha 
cheklovga ega. 
3. 
ArcSDE geoma’lumotlar bazasi
(ko‘pfoydalanuvchili geoma’lumotlar 
bazasi deb ham ataladi) – Oracle, PostgreSQL, Microsoft SQL Server, IBM, DB2 
yoki IBM Informix lardan foydalangan holda relatsionma’lumotlar bazasida 
saqlanadi. Bu ko‘pfoydalanuvchili geoma’lumotlar bazalari ArcSDE dan 
foydalanishni talab qiladi, foydalanuvchlar soni va hajmi bo‘yicha cheklanmagan 
bo‘lishi mumkin. 
1.6-jadval